Erken Emeklilik için flaş düzenleme: O yıllarda girenler…

Sosyal güvenlik sisteminde engelli bireyler ve sağlık sorunları nedeniyle çalışamayacak durumda olan sigortalılar için erken emeklilik imkanları yeniden şekillendi. TBMM'de kabul edilen yeni yasa ile hem süreçler hızlandırıldı hem de bazı kriterler değiştirildi. İşte yeni düzenlemenin detayları…

Kimler Erken Emekli Olabilir?

Takvim Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Faruk Erdem'in haberine göre, engellilik oranı en az %40 olan sigortalılar vergi indirimi hakkından faydalanarak yaş şartı olmaksızın erken emeklilik imkanına kavuşabiliyor. Ancak bu emeklilik türünde sigortalılık süresi ve prim günü şartları değişkenlik gösteriyor:

• Sigortalılık süresi: 15-20 yıl arasında değişiyor.
• Prim gün sayısı: 3.600 ile 4.400 gün arasında değişiklik gösteriyor.
• Bu süreler sigortalının ilk işe giriş tarihine ve engellilik oranına göre belirleniyor.

Bağ-Kur ve Memurlar İçin Yeni Haklar

1 Ekim 2008 itibarıyla Bağ-Kur (4/B) sigortalılarına da engelli olarak erken emeklilik yolu açıldı. Buna göre:

• %60 ve üzeri engelli olanlar 15 yıl ve 3.960 gün
• %50 ile %59 arasında engelli olanlar 16 yıl ve 4.320 gün
• %40 ile %49 arasında engelli olanlar 18 yıl ve 4.680 gün

şartlarını sağladığında emekli olabiliyor. Yeni Yasanın Getirdiği Değişiklikler

Yeni yasa ile SSK'lılar için 2008 öncesi ve sonrası farkı kaldırıldı. Artık işlemler, vergi indirimi belgeleri yerine doğrudan çalışma gücü kaybı oranlarına göre değerlendirilecek. Böylece süreçler hızlanacak, SGK sağlık kurulu kararları esas alınacak.

Ancak bu yenilikler Bağ-Kur ve memurları kapsamayacak.

Raporlama Sistemi Değişiyor

Önceden kişinin sağlık sorunları ayrı ayrı değerlendirilerek iş gücü kaybı hesaplanıyordu. Yeni düzenlemeyle sigortalının yaptığı işle ilgili doğrudan çalışma gücü kaybı esas alınacak ve en az %40 iş gücü kaybı şartı aranacak.

Malulen Emeklilik Şartları

Malulen emeklilik, çalışma gücünü %60 ve üzeri kaybeden sigortalılar için geçerli. Bu kişiler yalnızca 1.800 gün (5 yıl) primle emekli olabiliyor. Süreç şu şekilde işliyor:

• Sigortalı SGK'ya başvuruyor ve tam teşekküllü bir hastaneye sevk ediliyor.
• Hastane heyeti, iş gücü kaybının %60 ve üzeri olduğunu rapor ederse SGK sağlık kuruluna yönlendirme yapılıyor.
• SGK sağlık kurulunun onay vermesi halinde malulen emeklilik maaşı bağlanıyor.
• Bu emeklilik türünde sigortalının iş gücünü kaybetme durumu işe girişten sonra ortaya çıkmış olmalı.

Engelli Emekliliği ve Malulen Emeklilik Arasındaki Farklar

• Engelli emeklilik için en az %40 engellilik oranı gerekirken, malulen emeklilik için %60 ve üzeri iş gücü kaybı aranıyor.
• Engelli emeklilikte sigortalının engelli olarak işe başlaması gerekirken, malulen emeklilikte hastalık veya engellilik işe girdikten sonra ortaya çıkmalı.
• Engelli emeklilikte yıl ve prim şartı varken, malulen emeklilikte sadece 1.800 gün prim yeterli.
• Engelli emekli olanlar çalışmaya devam edebilirken, malulen emekli olanlar çalışmaya başlarsa emekli maaşları kesiliyor.

Malulen Emeklilik Kapsamına Giren Hastalıklar

SGK'nın yeni düzenlemesiyle malulen emeklilik hakkı tanınan hastalık listesi güncellendi. İşte bazıları:

• Kanser
• Epilepsi
• Parkinson hastalığı
• Beyin tümörü
• Behçet hastalığı
• Organ nakli (böbrek, karaciğer vb.)
• AIDS
• Tüberküloz
• Siroz
• Zeka geriliği
• Şizofreni
• Bipolar bozukluk
• MS hastalığı
• Felç ve uzuv kaybı
• Demans
• Görme kaybı

Bu hastalıklardan birine sahip olan sigortalılar, gerekli sağlık raporlarını aldıktan sonra malulen emeklilik başvurusu yapabiliyor.

1 Ekim 2008 Sonrası Kamuda Göreve Başlayan Memurlar İçin Erken Emeklilik

Aynı şekilde, 1 Ekim 2008 sonrası kamuda göreve başlayan memurlar da benzer şartlarda erken emeklilikten yararlanabiliyor.