HPV'yi biliyor muyuz?

Yeni bir virüs değil, çok eskiden beri biliyoruz aslında. Hani şu çocukluğumuzda elimizde siğil yapan virüs ailesi.

Değerli Anadolu Gazetesi okurları, köşemdeki ilk yazımı aşina olduğunuz bir konuya; virüslere ayırdım. Ancak sizlere anlatacağım virüs covid değil, biraz daha farklı bir virüs ve solunum yoluyla bulaşmıyor. Üzerinde durmak istediğim virüs HPV yani insan papilloma virüsü. Genellikle %90 civarında cinsel yolla bulaşan bu virüs çok az oranda temasla bulaşmakta. Solunum yolu ile bulaşmadığı için bulaşma ve etkileri yıllar sonra ortaya çıkıyor. Virüsümüzün özelliği tanı ve tedavisi geciktiğinde yıllar sonra kadınlarda rahim ağzı kanseri, erkeklerde penis ve testis kanseri yapabiliyor olması. Bu kadar hayati sonuçlara yol açabilmesine rağmen, bulaşmadan yapılan yüksek etkili aşısı nedeni ile çok da çaresiz değiliz. Gerek tanısının konulmasında, gerek tedavisinde ve virüsle hiç temas etmemiş kişilerde elimizde birçok tanı ve tedavi modaritesi mevcut. Peki bu virüsün vücudumuzda olduğunu nasıl anlıyoruz. Virüsümüzün 100’e yakın alt tipi var. Bu tiplerden HPV 6 ve HPV 11 siğillere HPV 16 ve HPV 18 genital bölge kanserlerine yol açıyor. Genital siğiller en çok şu bölgelerde ortaya çıkıyor; Vulvada (dış kadın genital bölgesi), vajina içinde veya çevresinde, anüs içinde veya çevresinde, kasıklarda (genital bölgenin iç uylukta buluştuğu yer)rahim ağzında, Siğiller tek, grup halinde, ciltten yüksek, yassı veya "karnabahar" biçimli olabildiği gibi, deriden kabarık, üzeri pürtüklü, deri rengi, açık kahverengi ya da rengi gri olabiliyor. Genellikle acı-ağrı hissi olmuyor. Ancak kaşıntı olabiliyor. Cinsel ilişki sırasında hafif kanama yapabiliyor. Smear dediğimiz tetkikle jinekologlar tarafından hasta jinekoloji masasına alınarak, küçük bir fırça yardımı ile sürüntü alıyoruz. Bu işlem ağrısız ve 2-3 dakika sürüyor. Yaklaşık 15-20 gün sonra patoloji tarafından incelenerek HPV etkisi olup olmadığı hücre düzeyinde bakılıyor. Bu işlem tarama testi olduğu için direk virüsü tespit etmiyor. Virüsün türünün gösterildiği test ;Sağlık Bakanlığı tarama programında olan KETEM tarafından yapılan  tarama ve tanı  testi HPV -DNA testi ve Özel Hastaneler ve Özel Labratuvarlarca yapılan ücretli HPV-DNA  testleridir. Ketem tarafından yapılmakta olan test 30-65 yaş aralığını kapsıyor ve 5 yıl içinde tekrar yapılamıyor.

HPV virüsü her cinsiyette görülebilir ve kişiden kişiye cinsel temasla bulaşır. Vajinal ve anal ilişkinin yanı sıra, kondomun örtmediği genital bölgedeki deri temasıyla da HPV bulaşabilir. HPV bulaştıktan sonra uzun yıllar vücutta sessiz kalabilir ve herkeste genital siğile neden olmaz. Birçok kişide HPV, vücudun savunma sistemi tarafından etkisiz hale getirilir. Genital siğil yapan HPV tipleri bulaştıktan sonra siğiller birkaç ay ya da birkaç yıl sonra ortaya çıkabilir. Bu sürede kişi taşıyıcı durumunda olur ve hastalığı başkalarına bulaştırabilir. HPV taşıyan gebelerde, doğum sırasında anneden bebeğe geçebilir. Genital siğillerin hangi partnerden geçtiğini ve virüsün ne kadar zamandır vücutta olduğunu saptamak mümkün değildir. Tedavi edilmeyen hastalarda siğiller çoğalabilir ve boyutları büyüyebilir. Genital siğiller öpüşmekle, havlu, çatal-kaşık kullanımı, bardak, tuvaletten bulaşmaz.

Kadınlarda tanı yöntemleri; Pap Smear Testi, HPV DNA Testi, Kolposkopi, Servikal Biyopsi.

Genital siğillerin tedavi yöntemleri; Kriyoterapi, Elektrokoterizasyon, Cerrahi tedavi(Geniş alan siğillerde)

Konuyla ilgili muhtemelen ilerleyen zamanlarda tekrar bir hatırlatma yazısı yazmam gerekecek. Bu yazı HPV aşısı ile ilgili olacak. Virüslerden ve hastalıklardan uzak, sağlıklı, mutlu onurlu bir hayat diliyorum.