Cinsel yolla bulaşan hastalıklar

Bu haftaki konumuz,insidansı günden güne artan cinsel yolla bulaşan hastalıklar ile ilgili olacak.Genelde jinekologlar olarak HPV ‘nin kanser yapma potansiyeli(serviks/rahim ağzı kanseri)olduğu için sık sık bunun üzerinde duruyoruz.Ancak HPV haricinde birçok mikroorganizma hem cinsel yolla bulaşma hem de hastalık yapma potansiyeline sahip.Cinsel yolla bulaşan hastalıklar korunmasız cinsel ilişki sırasında kişiden kişiye vücut salgıları yolu ile bulaşan hastalıklar olarak tanımlanır. Genelde cinsel ilişki sırasında bulaş olmasına rağmen, nadiren kan ve kan ürünleri nakli, ameliyatlar ve diş çekimi gibi diğer cerrahi girişimler esnasında veya hastalıklı anneden gebelik, doğum esnasında bebeğe bulaş ile de ortaya çıkabilir.
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar nelerdir?
Cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirti verme süresi ve ortaya çıkan belirtiler bulaş türü, bulaş süresi, mikroorganizmanın türü, maruz kalınan etkenin yoğunluğu ve kişinin bağışıklık durumu gibi pek çok etkene bağlı olarak değişiklik gösterir. Bu etkenler ile ortaya çıkan enfeksiyonlar tedavi edilmediği takdirde kronikleşip devamlı tekrarlayıcı enfeksiyonlara neden olabileceği gibi, bir kısmı da ciddi kronik sağlık sorunlarına yol açabilir (HIV ve HCV enfeksiyonlarında olduğu gibi). Çoklu partnerlerde ise devamlı tekrarlı enfeksiyon aktarımına da neden olabilir. Önlem alınmadığı zaman sık görülen cinsel yolla bulaşan hastalıkları şu şekilde sıralamak mümkün; .Bel soğukluğu (Gonore),Frengi (Sfiliz),Üretrit (Klamidya, Mikoplazma/Üreaplazma),Siğil (Kondülom=HPV Uçuk (Herpes enfeksiyonu=HSV),Hepatit (Hepatit B ve Hepatit C virüsleri),AIDS (HIV enfeksiyonu),Trikomonas Cinsel yolla hastalıklar nasıl bulaşır? Cinsel yolla bulaşan hastalıkların bulaşında üç temel yol vardır.Korunmasız cinsel ilişki sırasında sperm, vajinal salgı, tükürük, kan gibi vücut salgılarının karışımı sonrası.Ameliyat, diş çekimi, tırnak çekimi gibi cerrahi işlemler manikür/pedikür gibi kozmetik bakım işlemlerinde kan ve kan ürünleri transfüzyonu ve dikkatsiz sterilizasyon/temizlik. Hastalıklı annenin hamileliğinde veya doğum esnasında anneden bebeğe geçiş

Cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirtileri nelerdir?
Cinsel yolla bulaşan hastalıkların belirtileri farklı şekilde ortaya çıkar. Bakteri ile oluşan enfeksiyonlarda (bel soğukluğu, üretrit gibi) genelde bulaştan 2-3 gün sonra başlayan akıntı, idrarda yanma, idrar yolunda kaşıntı gibi yakınmalar olur. Bu enfeksiyona ateş genellikle eşlik etmez. Bağışıklığı düşük kişilerde mikroorganizmaların prostat veya testise ulaşması ve bu organları etkilemesi durumunda nadiren yüksek ateş, testislerde şişme ve ağrı olabilir. Kadınlarda ise vajende akıntı, yanma, kaşıntı gibi yakınmalar görülebilir. Ayrıca adet dışı kanamalar olabilir. Uçuk (Herpes) lezyonları kendini genital bölgede içi su dolu ağrılı küçük kabartılar şeklinde gösterir. Bu lezyonlar genelde bir sinir hattı boyunca düzgün olarak yayılır. Siğiller vücuttan kabarık, ağrısız, kahverengi lezyonlardır. Ufak milimetrik boyutlardan çok büyük karnabahar benzeri dev boyutlara kadar değişiklik gösterebilir. Genital bölge ağırlıklı olmak üzere erkek veya kadın salgılarının vücut üzerine damladığı her bölgede olabilir. Frengi (Sfiliz) farklı evrelerde kendini gösteren bir hastalıktır. Erken dönemde penis üzerinde yara ile ortaya çıkar. Ağrılı, kanamalı bir lezyon oluşturur. Viral hastalıklar ise daha kronik seyirlidir. Genel durum bozukluğu ile sistemik belirtiler verir. Bu hastalığa yapılan kan testleri ile tanı konulur. Genel olarak kas ve eklem ağrıları, baş ağrısı, ishal, bulantı/kusma gibi belirtiler de izlenebilir. 1 Aralık Dünya AIDS günüydü,kaçımızın haberi oldu bilmiyorum.Ülke olarak bu tür konulara biraz daha fazla değinmemiz ve toplumda farkındalığı artırmamız gerekiyor. Sağlıklı ve kaliteli bir hafta geçirmenizi temenni ediyorum.