Yıllar önce Ankara Yenimahalle Belediyesi’nde görev yapan arkadaşım espirili bir dille ama ciddiyetle anlatmıştı. Pazar yerlerinde sık sık denetime çıkıyorlardı. Öncelikleri pazarcı esnafının kişisel temizliğine önem vermesi, bakımlı ve traşlı olmasıymış. Sonra da pazaryerinin başında ve sonunda vatandaşın aldığı ürünü kendisinin tartarak kontrol yapmasıymış. Fiyat, etiketleme ve çürük mal satışı da belediyenin sıkı kontrolündeymiş. Pazarın cazibesi ve düzenliliği artınca da Ankara’nın uzak noktalarından bile gelenler olmaya başlamış.
Bir gün belediyeye pazarcıların hanımları topluca gelmişler. Şikayetleri nedir? diye sorulunca hayret verici bir yanıtla karşılaşmışlar. “Bugüne kadar biz kocalarımızla uğraşmaktan ve temizliğe davet etmekten yorulmuştuk. Sizlere teşekkür ediyoruz. Sayenizde bakımlı ve tertemiz adamlarla birlikteyiz.”
Eskişehir’de de semt pazarlarını gezmek benim için büyük bir keyif. Taze meyve ve sebze kokusu, çocukluğumda yaşayıp, hissettiğim halde, aldığım hazzı bana veriyor. Gerçi ne domateste ne biberde ne de diğerlerinde o muhteşem koku kalmadı…
Şimdi tezgaha elinizi uzatıyorsunuz, müdahale hemen geliyor. Elleme, dokunma, tutma… Sanki değerli maden satılıyor. Malına güvenen hiçbir esnaf, müşterinin beğendiğini alma hakkını kısıtlamaz. Ama pazarcı yumuşayan, çürümesine az kalan, defoluları nereye koyduğunu iyi bilir. Size bir beğendiğiniz noktadan, bir de onların sotaladıklarından vererek poşeti doldurur. Hiç farkına bile varmazsınız. Eve gelip de açtığınızda gerçekle yüzleşirsiniz. Ucuz gözükür, ama bozulmaya yüz tutanlar göz önüne alınınca, çok pahalıya geldiğini ve haksız kazanç sağlandığını görürüsünüz.
Bu yüzden vatandaşlar artık AVM sebze ve meyve reyonlarını tercih ediyor. Özellikle seçtirilmeyen, hassas ürünler marketlerden alınıyor. Hatta patates soğan bile artık marketlerden alınmakta.
Pazarcılar kendi bindikleri dalı kesmektedir. Fakat belediyelerimiz de semt pazarlarında belli bir otorite kurmak ve hissettirmek zorundadır. Şuanda semt pazarlarında bir başıboşluk hüküm sürmekte, vatandaş ezdirilmektedir. Görevliler hem mal, hem fiyat kontrolü yapmalı, hem de kaba davranan, çığırtkanlık yapan esnafa engel olmalılar…