Eski Türkiye’den Engin Ataç tarihi

Uzun zamandır elimin altında olan ama tamamını okuyamadığım bir kitap vardı. Anadolu Üniversitesi’nin önceki rektörlerinden Prof. Dr. Engin Ataç’ın, hayatını anlattığı ve Kemal Sezer tarafından kaleme alınan “Aklın ve Bilimin ışığında bir ömür, Prof. Dr. Engin Ataç”
Bayram süresince bolca zamanım oldu ve bir solukta kitabı okudum. Engin Ataç’ın çocukluğu, ailesi, dostları ve Anadolu Üniversitesi’nde geçirdiği yıllar, hepsi var…
Kitabı iki bölümde ayırmak gerekiyor. Ailesinin kökleri, çocukluğunun ve gençliğinin geçtiği Eskişehir…
Öğrencilik yılları ve Anadolu Üniversitesi, yılları…
Eskişehir için önemli iki isim olan Engin ve Ahmet Ataç, kardeşlerinin babası Ali Kemal Ataç 1912 yılında Sivrihisar’da doğuyor.
İsminin ilginç bir hikayesi var. Yunan işgalinin yaşandığı yıllarda Ali Kemal 9 yaşları civarında.
Yunanlıların dilinde hep aynı cümle vardır:
-Kemal’i yakalayacağız. Burnundan uçağa asacağız! Atina’ya götüreceğiz!
Bu nedenle asıl adı Kemal olan çocuk korkudan Ali diye çağrılır.  Ve adı Ali Kemal kalır!
İstanbul Kuleli askeri okuluna gider. İzinli olduğu bir gün ablasını ziyarete gittiğinde hayatını değiştirecek bir gelişme yaşanır. Ali Kemal ‘in ablası Çıkıllı ailesinin Alanönü mahallesindeki evinde kiracı olarak oturmaktadır. Evin hemen karşısında da Çıkıllı ailesinin kızları Mediha hanımın yaşadığı ev vardır. Birbirirlerini görüp beğenirler ve evlenirler.
Ataç’ın kitabında Eski Türkiye’de Eskişehir’in nasıl bir şehir olduğunun da izlerini bulacaksınız.
 

ENGİN ATAÇ’IN SEÇİM BİLDİRGESİ

 
Yılmaz Büyükerşen, Anadolu Üniversitesi rektörlüğünü bırakınca yerine Akar Öcal seçildi. Bir dönem görev yapan Öcal, yeniden aday olacak mıydı?
Öcal bu konuda konuşmuyordu. Engin Ataç, Öcal’ın kararını bekliyordu. Sonunda kararını verdi:
-Öcal aday olsa da olmasa da kendisi aday olacaktı.
Seçim öncesi birçok aday ciddi kampanyalar yaptı. Engin Ataç, propagandayı dışlamıyor ancak görüşlerini akademisyenlere ulaştırmayı daha da önemsiyordu…
Ataç’ın seçim bildirgesinin ilk cümlesini bende dün gibi hatırlıyorum…
-Temel hedefim Üniversitemizi hem yükseköğrenim görmek isteyen hem de akademik kariyer yapma arzusunda olan tüm gençlerimizin tercih edeceği ileri düzeyde eğitim ve öğretim niteliğine sahip Türkiye’nin ilk on üniversitesi içinde görmek…
Ataç başarılı da olmuştu. Anadolu Üniversitesi daha sonra ilk 10 üniversite arasında yer alacaktı. Tabii bunda ilk 5 bine giren öğrencilerin Anadolu üniversitesini tercih etmeleri halinde verilen yüksek bursun da etkisi de vardı.
Sanırım günümüzde Eskişehir üniversitelerinin ilk 10 içinde yer alması bir hayal! Dahası kamuoyuna böyle bir söz vermek her babayiğidin harcı değil!

 

BİR MASA İKİ ÖĞRENCİ

Engin Ataç, okul yıllarında aralarında 3 yaş olan kardeşi Ahmet’le aynı odayı paylaşır odadaki tek masayı birlikte kullanırlardı. Masanın iki yanına oturur ciddiyetle derslerini çalışır ödevlerini yaparlardı.
Engin Ataç, 1950 yılında Yunus Emre İlkokuluna başladı.  4. Sınıfa geçtiği yıl kardeşi ahmet’te aynı okula gelip birinci sınıfa kaydolmuştu.
Engin Ataç, kardeşini şöyle anlatıyor:
-İyi anlaşıyorduk. Ahmet biraz daha atak yerinde duramayan biri olarak şekilleniyordu. Diş Hekimliği Fakültesi’nden mezun olup mesleğini yapmaya başlamıştı. Eskişehir Diş Hekimleri Odası başkanı olunca içindeki dinamizm, sosyal konulara ilgisi, yakından tanık olduğu olaylar  onu siyasetin içine çekmekte gecikmeyecekti. Kendine güveniyle belediye başkanı olacaktı.
 

TANIDIK ARKADAŞLAR VE CEZALAR!

Babası Ali Kemal bey, Engin Ataç’a şöyle sesleniyor:
-Burada yeni bir kolej açılıyormuş gel, oraya gideceğiz!
Engin Ataç Eskişehir maarif Koleji sınavlarına girmiş ve kazanmıştı. Artık yatılı okuyacaktı.  Aileden ayrıldığı için ağlayanlarda vardı. Ataç’da ağlamıştı birkaç kez. Bir gece okuldan kaçıp sinemaya gitmişlerdi üçer gün okuldan uzaklaştırma cezası. 
Sınıf arkadaşları arasında Eskişehir kamuoyunun yakından tanıdığı isimler verdi:
-Salih Sefer Arıcan, Gündüz Oğuz Oray, Fethi Heper, Savaş Özaydemir, Taner Büyüktürkel, Erdin Enginsoy, Atilla Köksaldı, Erdoğan Azaklı…
Dostlukları yaşam boyu devam etti.
 

HER GÜN CUMHURİYET!

Babaları Ali Kemal bey asker kökenliydi Atatürk ve İnönü’ye hayrandı. Bu hayranlığı eve de taşınıyordu. Her gün bir Cumhuriyet gazetesi mutlaka alınıyordu. 

OKULA GÖTÜRÜLEN KAFATASI

Yediler Mezarlığının taşınması sırasında Engin Ataç ve birkaç arkadaşı oralarda gezinirken iki tane kurukafa görürler. Alıp okula getirirler ve laboratuvara koyarlar. Kimse itiraz etmez.  Okulda hoşgörünün sağlandığı gösteren olaylardan birisi olarak kayıtlara geçir!