DP ve SP’NİN oyları kime gitti?

30 Mart’ta yapılan yerel seçim sonuçları CHP’den başka bir partiyi memnun etmedi. Diyeceksiniz ki, ‘AK Parti 14 ilçeden 10’unu kazandı. Bu başarı değil mi?’. Elbette başarı. Ancak övünülecek başarı değil.

AK Parti’nin elinde Odunpazarı gibi birçok ilden büyük bir ilçe belediye başkanlığı var. 30 Mart’taki seçimlerde bunu da kaybetti. Bence 30 Mart seçimin bence en başarısız partisi AK Parti oldu.

2009 seçimlerinde ve 30 Mart 2014 yerel seçimlerini mukayese ettiğimde AK Parti ile CHP’nin oyları artmış gibi gözüküyor.

2009 yerel seçimlerinde Yılmaz Büyükerşen’in Büyükşehir Belediye Başkan adayı olduğu DSP yüzde 51,5 oy oranı ile birinci idi. 30 Mart 2014 seçimlerinin sonucuna baktığımda bu oyların düştüğünü görmek mümkün. Yılmaz Büyükerşen’in bu kez aday olduğu partinin aldığı oy oranı yüzde 40.61.

Yüzde beşlik bir düşüş söz konusu.

SP VE DP OYLARI GERİLİYOR

2009 yerel seçimlerinde Demokrat Parti (DP) 3,957 oyla yüzde 1,0 ile altıncı sırada, Saadet Partisi ise 6,163 oyla yüzde 1,6 oy oranı ile beşinci sırada idiler. 30 Mart 2014 seçimlerinde ise Demokrat Parti yüzde 0,6 ile 2,984, Saadet Partisi ise yüzde 0,9 ile 4,636 oy aldılar. 2009 yerel seçimlerine göre 30 Mart 2014 seçimlerinde Demokrat Parti il genel meclisinde oyunu artırırken, belediye seçimlerinde ise yüzde 1,9’dan yüzde 0,9’a geriledi. Yüzde birlik kayıp söz konusu. Saadet Partisinde ise il genel meclisinde yüzde 1,2’lik orana sahipken, belediye başkanlığı seçimlerinde 0,9’a gerilemiş. Her ne kadar il genel meclisinde 106 artışı yaşanmışsa da, 2011 genel seçimlerine göre de 1,527 oy kaybına uğramış.

Saadet Partisi ile Demokrat Parti’de gerilemenin önü kesilemiyor. AK Parti varlığını sürdürdüğü sürece de her iki partinin tekrar geçmişteki o parlak günlerine dönmeleri söz konusu olmaz.

KENDİLERİNİ SORGULAMALILAR

AK Parti Trakya’da, Ege’de, İç Anadolu’da Eskişehir’de, Zonguldak’ta, CHP’de İç Anadolu’da, Doğu’da, Ege’de, Marmara’da, Güneydoğu Anadolu’da neden belediye başkanlığı seçimlerinde başarısız olduklarını mutlaka araştırmalı. Gerekçe bulunmaz ise buralardaki başarısızlıkları devam eder.

AK Parti’de üç dönemden beri Eskişehir’de özellikle Büyükşehir Belediye Başkanlığında neden başarılı olamadığını araştırmalı. Hatta Eskişehirliler neden ‘AK Parti’ye oy vermiyorlar?’ diye bunu psikologlarla mı, sosyologlarla mı? İnceletecek bunu bir an evvel yapmalı.

Türkiye’nin 81 ilinden 50’sinde AK Parti, 13’ünde CHP başarılı oldu. AK Parti 559 ilçede, CHP 161 ilçede seçim kazandı. AK Parti 754, CHP 191 belde de başkan çıkardı.

PARTİLERİNE OY VERMİYORLAR

Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının siyasi partilere ilişkin verilerine göre, 10 Ekim 2013 tarihi itibariyle AK Parti'nin üye sayısı 8 milyon 83 bin 665. CHP'nin üye sayısı 973 bin 363. MHP'nin üye sayısı ise 364 bin 475.

Türkiye'de faaliyette olan siyasi diğer siyasi partilerden DP'nin 714 bin 333, Saadet Partisi'nin 209 bin 737, DSP'nin 100 bin 682, BDP'nin 49 bin 938, BBP'nin 23 bin 398, İP'nin 16 bin 394, LDP'nin 6 bin 342, ÖDP'nin 4 bin 387, Yeşiller ve Sol Partisi'nin bin 372 üyesi ve HDP'nin 487 üyesi bulunuyor. 2001 genel seçim ile 2004 yerel seçimlerde kullanılan oyların dağılımına baktığımda, aldıkları oylar ile üye sayıları bir birleriyle örtüşmüyor. Daha doğrusu bazı illerde öyle. Örneğin Eskişehir’de 80 bin kayıtlı üyesi olan AK Parti özellikle belediye seçimlerinde umduğunu bulamıyor.

SEÇİM BARAJI EN YÜKSEK ÜLKEYİZ

Yüksek seçim barajları halkın oylarının mecliste temsilini azaltır, buna paralel olarak demokrasi zayıflar. Yani her seçimlerde baraja takılan birçok partinin oyları atmosfere karışır.

Küçük bir hatırlatma yapalım: Guiness’i bile kıskandıracak rekorlar diyarı(!) Türkiye, dünyada seçim barajı en yüksek ülkedir. Hal böyle olunca Türkiye’de birçok partinin meclise girmesi hayal. Peki diğer ülkelerde durum ne?

İngiltere: Baraj yok, çoğunluk sistemi var. Belarus: Baraj yok, çoğunluk sistemi var.

Fransa: Baraj yok, çoğunluk sistemi var. Portekiz: %0, Malta:%0. Lüksemburg: %0. Bosna Hersek: %0. Makedonya: %0, İrlanda: %0, Finlandiya: %0, İsviçre: %0, Hollanda: %0.67, Danimarka: %2, İsrail: %2, Arnavutluk: %2.5, İspanya:%3, Arjantin: %3, Yunanistan: %3, Ukrayna: %3, Avusturya: %4, Bulgaristan: %4, Norveç: %4, İsveç: %4 (kendi bölgesinde %12 alırsa ülke barajı uygulanmaz.) Belçika: %5, Çek Cumhuriyeti: %5, Almanya: %5 (ya da yerel bölgede 3 koltuk)

İtalya: %5, KKTC: %5, Polonya: %5, Romanya: %5, Gürcistan: %5, Sırbistan: %5, Rusya: %7, Türkiye: %10 (Bağımsız adaylara baraj bulunmuyor).

*-********