Eskişehir'e bir darbe daha: Kentsel dönüşüm çıkmaza girdi!

TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) Şube Başkanı Orkun Kılıç, Eskişehir’de 52 bin binanın yapı stokunun raporlamasının sona erdiğini ve yetkinin artık Bakanlıkta olduğunu söyledi. Bakanlığın ve Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’nın bütçesinin düşürülmesini eleştiren Kılıç, “Bütçenin düşürülmesi samimiyetsizlik örneği olarak karşımıza çıkıyor. Demek ki hükümet tarafından önümüzdeki yıl bir kentsel dönüşüm yapılması planlanmıyor” dedi.

İMO Şube Başkanı Orkun Kılıç, 2024 yılında kentteki kentsel dönüşüm faaliyetlerini ve 2025 yılı bütçesinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile Kentsel Dönüşüm Başkanlığı'nın bütçesinin azaltılmasını değerlendirdi. Kılıç, Büyükşehir Belediyesi, Odunpazarı Belediyesi ve Tepebaşı Belediyesi ile İMO arasında imzalanan protokol kapsamında belediyelerin Kentsel Dönüşüm Strateji Belgesi alabilmesi için 52 bin binanın yapı stokunun kontrol edilip raporlandığını ve yetkinin artık Bakanlıkta olduğunu belirtti. Kılıç, “6306 sayılı Kentsel Dönüşüm Kanunu yetkisi Bakanlıkta artık. Eskişehir'de bir kentsel dönüşüm alanı ilan edebilir. Bu yetkiyi devredebilir belediyelere veya kendisi yapabilir. Böyle bir noktaya doğru ilerliyor çalışma” ifadelerini kullandı.

ARTIRILMASI GEREKİRKEN AZALTILDI

2025 yılı bütçesinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın bütçesinin bir önceki yıla göre 52 milyar lira, Kentsel Dönüşüm Başkanlığı’nın bütçesinin ise 84 milyar lira düşürülmesinin kötü bir karar olduğunun altını çizen Kılıç, “Bu çok kötü bir gelişme. Kentsel dönüşümün bütçesinin aslında artırılması gereken bir yerdeyiz biz. Bu ekonomik belki sıkıntılardan dolayı veya oradaki paraların başka yere kaydırılmasından dolayı olabilir. Düşürülmesi bir samimiyetsizlik örneği olarak aslında karşımıza çıkıyor. 2025’e girerken bu bütçe düşürülecekse demek ki önümüzdeki yıl bir kentsel dönüşüm yapılması planlanmıyor hükümet tarafından, bunu anlamış oluyoruz” şeklinde konuştu.

VATANDAŞ LEHİNE RANT YARATILMALI

Kentsel dönüşümün ne yalnızca belediyelerin ne de merkezi hükümetin ekonomik olarak karşılayabileceği bir konu olmadığını söyleyen Kılıç, “Bunu yapabilmek için en mantıklı yol bu imar planlarını değiştirip vatandaşın lehine bazı rantlar yaratıp o rantlar sayesinde müteahhitlerin buraya gelip bu dönüşümü sağlayabilmesi. Biz vatandaşların arsasında bu rantları oluşturamazsak, vatandaştan para alarak veya belediyelerin, hükümetin para vermesini bekleyerek bir kentsel dönüşüm yapmaya kalkarsak, onun olmayacağı çok açık. Zaten kanun çıktığından beri de bir kentsel dönüşüm yapılamamasının sebebi de bu. Bu planların bu şekilde hazırlanabilmesinin önünde bazı engeller var. İmar Kanunu'nun çok eski bir kanun olmasının getirdiği bazı eksiklikler gibi. Bu kanunları Ankara'da bir an önce değiştirelim. Belediyelere bu konuda yetki verilebilir veya Bakanlık direkt kendisi yapabilir. Bu yönde bir imar planlarını revize ederek kentsel dönüşüme bir an önce başlanması gerekiyor” dedi.

TERAZİNİN BİR KEFESİNDE ÖLÜM VAR

Eskişehir’deki siyasilerin kentsel dönüşüm konusunda istekli olduklarını ancak siyaseten bazı engellerin bugüne kadar aşılamadığının altını çizen Kılıç, “Özellikle belediye başkanlarımız bu konunun çok bilincindeler. AK Parti İl Başkanımız bizi ziyarete de gelmişti. Kendisiyle de görüştüğümüz zaman onlarda da bu konunun aslında önemine çok iyi hakim olduklarını görüyoruz veya yapmak istediklerini görüyoruz. Günlük siyaset içerisinde bazen ‘sen yapmadın, ben yapmadım’ gibi kavgalara girebiliyor. Bu iş çok da yanlış. Çünkü kentsel dönüşümü siyasetten bağımsız bir noktaya taşınması lazım. Zaten siyasetten bağımsız bir konu… Bakın, 1509’da İstanbul'da bir deprem oluyor ‘küçük kıyamet’ adı veriliyor. Dolayısıyla böyle bir konuyu tutup da son 20 yılın, son 30 yılın veya son 5 yılın konusuymuş gibi tartışmanın pratikte hiçbir faydası yok. Bunun olmadığını da görüyoruz. Zaten yapılması gereken tek bir şey var. Siyasilerin, konuyla ilgili bütün kurumların, meslek odalarının, bir masanın etrafına oturup şu gerçeği de kabul etmesi gerekiyor: ‘Terazinin bir kefesinde ölüm var. Biz insanlarımızı kaybedeceğiz, diğer tarafa ne koyup bunu dengeleyebiliriz, çözebiliriz?’ Bunu düşünüp bu konuda imar planlarını değiştirmek o vatandaşların lehinerantlar yaratıp müteahhitlerin girmesini sağlamak gibi konularla kalıcı çözümler üreterek dönüşümü bir an önce sağlamak. Bu işin başka da bir çözümü yok” açıklamasını yaptı.