Yılmaz Büyükerşen: Fena halde cevap veririm!

Bildiğiniz üzere her Perşembe günü saat 20.00’de, ESTV’de yayınlanan Eskişehir’in Nabzı programında gündemi değerlendiriyoruz.
 
*
 
Geçtiğimiz hafta yaptığımız programda, AK Parti Büyükşehir Belediye Meclis Üyesi Orhan Durmuş, Eskişehir’in içme ve kullanma suyuna ilişkin açıklamalarda bulunmuştu ve Sakaryabaşı’ndan su getirilip getirilmemesine ilişkin görüşlerini açıklamıştı.
Bu noktada demişti ki, Durmuş: Büyükşehir Belediyesi, Sakaryabaşı’ndan su getirilebilmesi için başvuru yapmadı!
 
*
 
Ancak durumun böyle olmadığı anlaşıldı.
Anlaşılmasını sağlayan isim, Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen!
Meclis toplantısında konuya açıklık getiren Büyükerşen’in konuşmasını, hiçbir müdahalede bulunmadan aynı şekilde aktarıyorum ve yorumu siz değerli okurlarımıza bırakıyorum.
 
*
 
Diyor ki Büyükerşen:
 
SALMALAR BAKAN EMRİYLE
“DSİ 3. Bölge Müdürlüğüne 26.09.2017 tarihinde yazmış olduğumuz yazımız ile Eskişehir ilinin içme ve kullanma suyunun temin edildiği Porsuk Baraj Gölünde sulama amacıyla yüksek debilerde su salınması nedeniyle su seviyesi geçmiş senelere göre düşük seyrettiği, -yani Polatlılı çiftçiler için salıyorlardı. Ağustos Temmuz aylarında, halbuki salmamaları lazımdı. Bakan emriyle yapılıyor bunlar bir de, bu salmalar- Porsuk Baraj Gölünü besleyen ana kol olan Porsuk Çayının Kütahya ili sınırları içinde debisinin oldukça düşük olduğu, yer yer akışının engellenerek sulama amaçlı yoğun şekilde su çekimi yapıldığı, ayrıca yine Porsuk Baraj Gölünü besleyen Kargın deresi derivasyon kanalından su akışı olmadığı belirtilmiş olup, Porsuk Baraj Gölünde su seviyesi düştükçe su kalitesinin de olumsuz yönde etkilendiği, içme ve kullanma amaçlı Porsuk Çayından çekilen ham suda yüksek miktarda kirlilik problemlerinin oluştuğu, Porsuk Baraj Gölünden su dağıtımı planlanırken içme ve kullanma su kalitesinin de dikkate alınması gerektiği bildirilmiştir.
 

YILMAZ BÜYÜKERŞEN'İN BAKAN EROĞLU'NA DEVLET ADABIYLA YAZDIĞI MEKTUP

*
 
DOLULUK ORANI YÜZDE 44’TÜ
Yazımıza cevaben DSİ 3. Bölge Müdürlüğünüz tarafından gönderilen 19.10.2017 tarihli yazıda 2016 yılından itibaren küresel ısınmaya bağlı olarak bölgemizde kuraklık belirtilerinin görüldüğü, 2017 yılında had safhada etkilerinin hissedildiği, Porsuk Barajı su toplama havzasında arazileri bulunan çiftçilerin tarımsal faaliyetlerinden kaynaklanan su ihtiyaçları nedeniyle baraja gelen suların azaldığı, özellikle barajı besleyen yan derelerin kuraklığın etkisiyle tamamen kuruduğu, Porsuk Barajındaki doluluk oranının yüzde 44 seviyesinde olduğu ve giderek su açığının arttığı belirtilmiştir.
 
*
 
MADDE MADDE SIRALADI
28.10.2017 tarih ve 30224 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren ‘Su Havzalarının Korunması ve Yönetim Planlarının Hazırlanması Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik’ Madde 17 ile değiştirilen ‘Havza Yönetim Planlarının Hazırlanması, Uygulanması ve Takibi Yönetmeliği’ Madde 13’e bakalım.
 
1. Havza su tahsis planları, su kaynaklarının içme ve kullanma, çevresel su ihtiyacı, zirai sulama, enerji ve sanayi gibi temel sektörler başta olmak üzere havza başında paylaşımının sağlanması, geleceğe yönelik planlanması ve her sektörün ihtiyacı olan suyun adil bir şekilde karşılanması maksatlarıyla, ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınarak Bakanlık tarafından bütün havzalar için ayrı ayrı hazırlanır.
 
2. Havza su tahsis planları hazırlanırken; suyun miktarı, kalitesi, havzanın özelliği, zaruri ihtiyaçlar ve şartlar başka türlü bir çözüm yolu gerekmedikçe su kaynaklarının kullanım makatlarında aşağıdaki öncelik sırası uygulanır. -Kim uygulayacak? Bakanlık, yani DSİ. Aynı zamanda neymiş bu öncelik sıralaması? Bakanlık nelere dikkat edecekmiş?-
 
           a) İçme ve kullanma maksatlı su ihtiyaçları.
            b) Çevresel su ihtiyacı.
            c) Zirai sulama suyu ve su ürünleri istihsali.
            ç) Enerji üretimi ve sanayi su ihtiyaçları.
            d) Ticaret, turizm, rekreasyon, madencilik, taşıma, ulaşım ile başka su ihtiyaçları.
 
3. Birden fazla maksada yönelik ihtiyacın hâsıl olması ve su kaynağının yeterli olması halinde, havza yönetim planları ile uyumlu olarak kaynağın birden fazla maksatla kullanımına öncelik sırası gözetilerek izin verilebilir.
 
4. Havza su tahsisi planlamasında, gerekli miktarda ve kalitede su durumu dikkate alınarak su tahsisi yapılır.
 
5. Su kaynaklarının mevcut ve gelecekteki durumu dikkate alınarak Bakanlık tarafından hazırlanacak havza su tahsis planları Ek-2’de yer alan içeriğe göre hazırlanır.(diyor efendim)
 
6. Havza bazında su kullanımlarının kontrol altına alınması ve sürdürülebilirliğinin sağlanması maksadıyla havza için hazırlanmış olan su tahsis palanlarına uyulur.
 
7. Sınır oluşturan ve sınır aşan sular ile ilgili tahsis kararlarında ulusal ve uluslararası su yönetimi politikasına uyumlu kararlar alınır.
 
8. İklim değişikliğinin etkileri dikkate alınarak tahsis miktarı ve önceliklerinde kurak dönem senaryoları göz önünde bulundurulur.
 
*
 
İşte, bu hükümler ile içme suyu amaçlı su kullanımlarının birinci öncelik olduğu, ayrıca su tahsislerinde su kalitesinin de dikkate alınması gerektiği, tahsis miktarı ve önceliklerinde kurak dönem koşullarının göz önünde bulundurulması gerekliliği bildirilmiştir.
 
*
 
RESMİ GAZETE’DE YAYINLANDI
Yine Ek (2) yazıda da belirtildiği üzere -şimdi biz söylüyoruz bütün bunları saydıktan sonra, bu mevzuatı saydıktan sonra- Porsuk Baraj havzasında kuraklık etkileri görülmekte olup, bunun yanı sıra; evsel ve endüstriyel deşarjlar ile yoğun olarak kirletilmiş olan Porsuk Barajı su kalitesi de, Genel Müdürlüğümüz su kalitesi izleme çalışmaları verilerine göre Porsuk Barajı Gölü çıkışında, su kalitesi ‘İçme Suyu Elde Edilen veya Elde Edilmesi Planlanan Yüzeysel Suların Kalitesine Dair Yönetmelik’ kapsamında pek çok parametre yönünden A2 ve A3 sınıflarındadır. Özellikle içme suyu talebinin pik yaptığı yaz aylarında; ilimiz Ömür mevkiinde bulunan İçme Suyu Arıtma Tesislerine alınan ham su kalitesi, Eşenkara, Uluçayır ve Yenisofça’dan Porsuk Çayına birleşen yan derelerin de kuruması ve yaz aylarında Porsuk Baraj Gölü su seviyesinin düşük seyretmesi nedenleriyle bozulmaktadır. Genel Müdürlüğümüz yeterli miktarda sağlıklı içme ve kullanma suyunu karşılayabilmek için mevcut içme suyu arıtma tesislerinde ileri arıtım tekniklerini kullanmakta olup, gerekli revizyonlar yapılmaktadır. Eskişehir ilinin Sakaryabaşı kaynaklarından temin edilecek 1. sınıf kalitede ham suya kavuşması önem arz etmekte olup, ayrıca yukarıda belirtildiği üzere su tahsisleri yapılırken bu hususa riayet edilmesi de gerekmektedir. Bu nedenle; 16.07.1968 tarih ve 12951 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren, 1053 kanun numaralı ‘Belediye Teşkilatı Olan Yerleşim Yerlerine İçme, Kullanma ve Endüstri Suyu Temini Hakkında Kanun’; -Bak şimdi ondan da bahsediyoruz.-
‘Madde 2: Su kaynağını teşkil eden barajlar, isale hatları ve tasfiye tesisleri Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü, depo ve tevzi şebekeleri belediyelerce yapılır’ hükmü kapsamında ilimiz Sakaryabaşı kaynaklarından su tahsisinin yapılarak, gerekli isale hatlarının tarafınızca -yani hükümetçe-  yapılması hususunda; bilgilerinizi ve gereğini arz ederim.
 
*
 
VEYSEL EROĞLU’NA DEVLET ADABIYLA RİCA
Şimdi ses seda yok o günden sonra. Nihayet bir çare vardı. Efendim, Orman ve Su İşleri Bakanı ara sıra da Eskişehir'e gelip ben Eskişehirlilerin de bakanıyım diyen Afyonlu bir bakanımız vardı. Milletvekili, üstelik de akademisyendir, profesördür. İstanbul İSKİ'nin Genel Müdürlüğünü yapmış, sonra bakan olmuş. Milletvekili, bakan olmuş ve bu işlere bakar olmuştur efendim. Veysel Eroğlu, profesör doktor. Ona mektup. Bakın dikkat edin resmi yazılarda daktiloyla yazılır ama üstüne nezaket gereği olarak yazan imzayı atan el yazısıyla yazar. Sayın bakanım, o yazıyı da yazmışım. Kaç tarihinde? Tabi 2016’da, 2017de cevap alamayınca 2018’de.
 
*
 
DOSTÇA, ARKADAŞÇA BİR MEKTUP
Sayın Bakanım, bu mektubu bir akademisyen olarak siz değerli akademisyen bakanımıza özel olarak yazmak zaruretini hissettim. Konu, her türlü siyasi mülahazanın dışında, Eskişehir’in içme ve kullanma suyu sorununu ancak sizin çözeceğinize olan inancımla ilgilidir. Ümit ediyorum ki, resmi ve bürokratik süreç olarak 02.03.2018 tarih ve 68344405-314.99/1739 sayılı başvurumuz, doğrudan sizin tarafınızdan incelenip, gereği için emir ve takibinize mazhar olacaktır. -Öyle ümit ediyorum diyorum. Hani bürokratların elinde sürünüp kalmasın. Bazı milletvekilleri gidip de yahu yapmayın boş verin bu işi falan filan deseler de, bakanın haberi olsun diye yazıyorum bunları, dostça yazıyorum, arkadaşça akademisyen olarak- Ekte bir suretini sunduğumuz başvuru yazımızdan da anlaşılacağı gibi, Eskişehir’in sağlıklı içme ve kullanma suyu sorunu, mevcut Porsuk Barajı’nın yaşlanmasının ve kirlenmesinin yanı sıra, artan nüfusun yakın gelecekteki içme ve kullanma suyu ihtiyacı için yeni bir su kaynağının yaratılması zaruretini ortaya çıkarmıştır. Önümüzdeki 5 yıl içerisinde nüfusu 1 milyonu bulacak olan Eskişehir’in şimdiden bakanlığınız yatırım programlarına alınması talebimizi arz ediyor, derin saygılarımın kabulünü rica ediyorum.
 
*
 
Daha ne yapabilirdim?
 
*
 
BUYURUN ORHAN BEY, HADİ BAKALIM
Şimdi hadise bu. Onun için bir daha bana sakın, efendim su yok... Porsuk'ta bilmem ne falan barajı durduralım şu bu falan demeyin. Fena halde cevap veririm ve kamuoyuna da ilan ederim, itham ederim.  Bunu unutmayın aklınızdan çıkarmayın, televizyona çıkıp oradan atması kolay. Efendim bu, böyle. Dolayısıyla bu konuda vereceğin cevabına cevap da veririm, vereceğim söz. Buyurun Orhan Bey. Hadi bakalım.”