Yenilenebilirin Yükselişi

Küresel iklim değişiklikleri 21.yüzyılın en önemli gündem maddelerinden değil, en önemli gündem maddesi. Zira küresel iklim değişiklikleri, insanlara ve yaşam alanlarımıza yönelik çok fazla doğrudan ve dolaylı etkiye sahip. Bu etkilerin her biri uzun birer yazı konusu olur, çok fazla üzerinde durmayacağım, ama kısaca söylemek gerekirse bugün yaşadığımız kuraklık, iklim olaylarına bağlı afetler, açlık, temiz su kaynaklarına erişim zorlukları, artan fırtına zararları, bölgesel çatışmalar, mülteci sorunları vb. bir çok sorunun arka planında küresel iklim değişikliklerine bağlı etkiler de var. Küresel iklim değişikliklerinin 21. yüzyılın en önemli gündem maddesi haline gelmesinin arka planında ise artan fosil yakıt kullanımı var. En fazla fosil yakıt kullanımının olduğu sektör ise enerji üretimi. Dünya genelinde enerji üretiminde birincil kaynak fosil yakıtlar. Bunun bilincinde olan muasır medeniyetlerde durum giderek yenilenebilir enerji kaynaklarına lehine değişiyor. 
Örneğin güneş enerjisine dayalı kurulu güç bakımından Nisan ayı sonu rakamlarına göre 47.515 MW’lık üretim kapasitesiyle Çin, ABD ve Japonya’dan sonra dördüncü sırada gelen Almanya, Fraunhofer Enstitüsü tarafından açıklanan verilere göre Haziran ayında güneş enerjisinden elektrik üretimi alanında yeni bir rekor kırdı ve 37,58 Teravat-saat (TWh) olarak gerçekleşen elektrik üretiminde yüzde 19 ile en büyük pay güneş enerjisinin oldu. Enstitünün verilerine göre Almanya’nın Haziran ayı elektrik üretiminde enerji üretim kaynaklarının payı,
 • % 19 (7,17 TWh) güneş,
• %18,6 ( 7,02 TWh) linyit,
• % 17,7 (6,69 TWh) rüzgar,
• % 12,2 (4,59 TWh) nükleer,
• % 9,8 (3,67 TWh) doğalgaz,
• %9,6 ( 3,62 TWh) biyokütle, 
• % 6,9 ( 2,58 TWh) taş kömürü,
• %5,5 (2,07 TWh) hidroelektrik olarak ortaya çıktı.

Rakamlardan da görülebileceği gibi sanayi devi Almanya’nın enerji üretiminin yarısından fazlası yenilenebilir enerji kaynaklarından elde ediliyor. Almanya’da güneş enerjisinin yükselişi sürerken, diğer yandan Avrupa rüzgar enerjisi sektör birliği WindEurope tarafından derlenen verilere göre, Avrupa’da rüzgar enerjisine dayalı elektrik üretim kapasitesinin 2019 yılı ilk yarısı için 4,9 GW artış gösterdiği belirlendi. Rüzgar enerjisine 6,43 milyar avro karasal, 2,4 milyar avro ise kıyı ötesi alanda olmak üzere toplamda 8,8 milyar avroluk yatırım yapılan bu dönemde, artışın 2.967 MW’lık bölümünü karasal rüzgar enerjisi, 1.927 MW’lık bölümünü ise kıyı ötesi rüzgar enerjisi yatırımları oluşturdu. Karasal rüzgar enerjisi alanındaki artışta en büyük pay 523 MW ile Fransa’nın olurken, kıyı ötesi alanda ise 931 MW ile 2050 yılı net sıfır karbon emisyonu hedefi olan Birleşik Krallık birinci sırayı aldı. Güneş enerjisinde Avrupa’da liderliği elinde tutan Almanya’da rüzgar son 19 yılın en kötü dönemini yaşadı ve bu genel olarak Avrupa’da rüzgar enerjisine dayalı enerji üretimindeki artış hızını geriletti. Her ne olursa olsun yazımın başında da ifade ettiğim gibi muasır ülkelerde yenilenebilir giderek artmaya devam ediyor ve net sıfır karbon hedefine ulaşma yolunda yatırımlar hız kazanıyor. Peki yenilenebilir enerjinin yükselişinde tek sebep çevre kaygıları mı? 
Bir ülkenin kalkınması için en önemli girdinin enerji olduğu düşünülürse, tabii ki değil. Yenilenebilir enerjiye yönelimi artıran etmenler, dışa bağımlılığı azaltma, yeni iş imkanları yaratma, yerli kaynakların geliştirilmesine katkı sağlama, uluslararası anlaşmalara uyum sağlama, elektrik götürmenin zor ve maliyetli olduğu yerlerde elektriğin kullanılmasını kolaylaştırma gibi etmenler. Özetle yenilenebilir enerji, sürdürülebilir kalkınma açısından en önemli konulardan biri. Ülke olarak biz de olabildiğince hızlı şekilde dışa bağımlılığımızı azaltmak ve cari açığımızı düşürmek için yenilenebilir enerji kaynakları sektörüne yapılan yatırımları teşvik etmeliyiz. Bunlar sadece enerji üretimi bağlamında değil ayrıca yenilenebilir enerji altyapısı ve ekipmanları oluşturulması anlamında AR-GE ve yerli imalat yatırımları yapılmasını özendirecek teşvikler olmalıdır. Herkese iyi haftalar dilerim.