Prof. Dr. Cengiz Türe

Tüm Yazıları Diğer Yazarlar

Üstünde ne yazıyor?

Prof. Dr. Cengiz Türe yazdı

28 Ağustos 2015 00:03

Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre “genellikle kısa kollu, pamuklu spor giysi” olarak tanımlanan tişörtler; günümüzde her yaştan insanın severek giydiği spor ve rahat giysilerden biridir. Bu gün yazacaklarım ise sadece tişörtlerle ilgili olmayıp hemen her türlü giyecek için geçerli olabilmektedir.
Genellikle tişörtlerin yanı sıra montlar ve şapkaların üstüne farklı yazılar konularak, onlara hem bir hareket hem de giyen kişi tarafından topluma bir mesaj verilmeye çalışılmaktadır. Elbette bu yazılar Türkçe olduğunda farkında olunmadan giyilme riski taşımıyor, ama bir yabancı dilde (daha çok İngilizce) olduğunda, önemli çelişkiler ve uyumsuzluklarla dolu bu ifadeler kalabalıklar içinde dolaşıma giriyor.
Sözüm anlamını bilerek giymeyi tercih edenlere değil. Bu herkesin kendi tercihidir. Ancak ne anlama geldiğini bilse giymeyi tercih etmeyecek birçok insanında olduğunu düşünüyorum.
Yabancı dil öğrenmekte ve bilmekte oldukça zorlanan bir toplum olmamız nedeniyle, giydiğimiz tişörtler üzerindeki yazıların ne anlama geldiğinden habersizce gururla ortalıkta dolaşıyoruz. Nede olsa yazıların bir aksesuar etkisi taşıyarak giysimize ve bize bir hava kattığını düşünüyoruz. Elbette bu özelliğe sahip doğru bicimde tasarlanmış ve anlamlı yazılar taşıyan oldukça hoş tişörtler de var. Benim dile getirmek istediğim üstünde ne yazdığını bilmeden giydikleri tişörtlerin, o yabancı dili bilenler karşısında kendilerini ne duruma düşürdüklerinin farkında olmayanlara…
Çok şükür toplumumuzun çoğunluğu bir yabancı dili anlayacak kadar bilmiyor! Yoksa bazılarının oldukça zor durumda kalacakları kanısındayım.
Geçen sene Haber Türk gazetesinin internet sitesinde yayınlanan bir fotoğraf, bu çelişkiye güzel bir örnek oluşturuyor. Camide diğer insanlarla birlikte saf tutarak namaz kılan bir gencin tişörtünün arakasında şöyle bir görsel ve yazı bulunuyor…
Ortada şeytanı temsil eden bir görüntü ve etrafında İngilizce; “God is busy. Can I help you” yazıyor. Türkçesi ise “Tanrı meşgul, Sen bana yardım edebilir misin? ”
Tabi ki bu bilinçli bir tercihse sorun yok. Herkes istediğini giymekte özgürdür…
Ama bu konuda kaygı duyanlar varsa, tişört almadan önce üstündeki yazıların ne anlama geldiğini öğrenmelerinde fayda olduğunu düşünüyorum.