COVID-19 nedir?
CORONA Virüs ailesinden olan COVİD-19, ilk olarak Çin’in Vuhan Eyaleti’nde Aralık ayının sonlarında solunum yolu belirtileri gelişen bir grup hastada yapılan araştırmalar sonucunda 13 Ocak 2020’de tanımlanan bir virüstür. Salgın başlangıçta bu bölgedeki deniz ürünleri ve hayvan pazarında bulunanlarda tespit edilmiştir. Daha sonra insandan insana bulaşarak Vuhan başta olmak üzere Hubei eyaletindeki diğer şehirlere, Çin Halk Cumhuriyeti’nin diğer eyaletlerine ve başkaca dünya ülkelerine yayılmıştır.
Nasıl bulaşır?
Hasta bireylerin öksürmeleri ve aksırmaları ile ortama saçılan damlacıkların solunması ile bulaşır. Ayrıca hastaların solunum parçacıkları ile kirlenmiş yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, göz, burun veya ağıza götürülmesi ile de virüs alınabilir.
Belirtileri nelerdir?
En çok karşılaşılan belirtiler yüksek ateş, kuru öksürük, eklem ağrıları ve nefes darlığıdır. Şiddetli olgularda zatürre, ağır solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği ve ölüm gelişebilmektedir.
Nasıl tanı konur?
COVID-19 tanısı için gerekli moleküler testler ülkemizde mevcuttur. Tanı testi sadece Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Ulusal Viroloji Referans Laboratuvarında ve belirlenmiş Halk Sağlığı Laboratuvarlarında yapılmaktadır.
Kimler daha fazla risk altında?
- 60 yaş üstü olanlar.
- Ciddi kronik tıbbi rahatsızlıkları olan insanlar (Kalp, hipertansiyon, diyabet, solunum yolu hastalığı ve kanser gibi).
- Sağlık çalışanları.
Çocuklar risk altında mı?
Çocuklarda hastalık nadir ve hafif görülmektedir. Ayrıca şimdiye kadar çocuklarda ölüm görülmemiştir.
Ya hamileler?
COVID-19 enfeksiyonu gelişen gebe kadınlarda hastalığın ciddiyeti konusunda sınırlı bilimsel kanıt vardır. Bununla birlikte mevcut kanıtlar COVID-19 enfeksiyonu sonrası hamile kadınlar arasındaki hastalık şiddetinin, hamile olmayan yetişkin COVID-19 vakalarına benzer olduğunu ve hamilelik sırasında COVID-19 ile enfeksiyonun fetüste olumsuz bir etkisi olduğunu belirten hiçbir veri olmadığını göstermektedir. Şu ana kadar COVID-19'un hamilelik sırasında anneden bebeğe bulaştığına dair de bir kanıt bulunmamaktadır.
COVID-19’a yakalanmamak için…
- Ellerinizi sık sık su ve sabun ile en az 20 saniye boyunca ovarak yıkayın.
- Soğuk algınlığı belirtileri gösteren kişilerle aranıza en az 3-4 adım mesafe koyun.
- Bulunduğunuz ortamı sık sık havalandırın.
- Kıyafetlerinizi 60-90 derecede normal deterjanla yıkayın.
- Yüksek ateş, kuru öksürük, eklem ağrısı ve nefes darlığı gibi şikayetleriniz varsa, maske takarak bir sağlık kuruluşuna başvurun.
- Ellerinizle gözlerinize, ağzınıza ve burnunuza dokunmayın.
- Yurt dışından dönüşte ilk 14 günü evinizde geçirin. Bu süre içerisinde herhangi bir solunum yolu semptomu olursa maske takılarak en yakın sağlık kuruluşuna başvurulmalı, doktora seyahat öyküsü hakkında bilgi verilmeli.
- Öksürme veya hapşırma sırasında ağız ve burnunuzu tek kullanımlık mendille kapatın, mendil yoksa dirseğinizin iç kısmını kullanın.
- Yurt dışı seyahatlerinizi iptal edin ya da erteleyin.
- Kapı kolları, armatürler, lavabolar gibi sık kullandığımız yüzeyleri su ve deterjanla her gün temizleyin.
- Tokalaşma, sarılma gibi yakın temaslardan kaçının.
- Soğuk algınlığı belirtileriniz varsa yaşlılar ve kronik hastalarla temas etmeyin, maske takmadan dışarı çıkmayın.
- Hiçbir kişisel eşyanızı (Havlu gibi gündelik eşyaları) ortak kullanmayın.
- Bol sıvı tüketin, dengeli beslenin, uyku düzeninize dikkat edin.
- Çiğ veya az pişmiş hayvan ürünleri yemekten kaçının. İyi pişmiş yiyecekleri tercih edin.
- Çiftlikler, canlı hayvan pazarları ve hayvanların kesilebileceği alanlar gibi genel enfeksiyonlar açısından yüksek riskli alanlardan kaçının.
COVID-19’a karşı devletin aldığı tedbirler
- İran ile Irak sınır kapısı kapatıldı.
- 46 ülkeyle uçuşlar durduruldu.
- Okul öncesi, ilk, orta ve lise eğitim kurumları ile üniversiteler geçici süreliğine kapatıldı. (Uzaktan eğitim verilecek.)
- Berberler, kuaförler ve güzellik merkezlerinin faaliyetleri durduruldu.
- Milli parklarda, ormanlarda ve bakanlığa bağlı park ve bahçelerde piknik ve mangal yapılması yasaklandı.
- Asker uğurlama törenleri yasaklandı.
- Camilerde toplu ibadet etmek yasaklandı.
- Hastanelere ziyaretçi sınırlaması getirildi, zorunlu olmayan ameliyatlar ertelendi.
- Ulusal ya da uluslararası bilimsel açık ya da kapalı toplantı, kongre ve konferans gibi etkinlikler ertelendi.
- Alo 184 Corona hattı açıldı.
- Futbol karşılaşmaları ve at yarışları ertelendi.
- İçkili veya içkisiz tüm lokanta ve restoranlar ile pastane ve benzeri işyerlerinin, sadece paket servis veya gel al şeklinde müşterilerin oturmasına müsaade etmeden hizmet vermesi kararlaştırıldı.
- 65 yaş üstü yurttaşlarımıza sokağa çıkma yasağı getirildi. İhtiyaçları olduğu taktirde 112, 155 ve 156 numaralı telefonları arayıp yardım isteyebilecekler.
- Tiyatro, sinema, gösteri merkezi, konser salonu, nişan-düğün salonu, çalgılı-müzikli lokanta-kafe, gazino, pavyon, diskotek, bar, gece kulübü, birahane, taverna, kıraathane, kafeterya, kır bahçesi, nargile kafe, internet kafe, her türlü oyun salonları, her türlü kapalı çocuk oyun alanları (AVM ve lokanta içindekiler dahil), çay bahçesi, dernek lokalleri, lunapark, yüzme havuzu, hamam, sauna, kaplıca, masaj salonu, SPA ve spor merkezlerinin faaliyetleri durduruldu.
- 100 milyar liralık ekonomik tedbir paketi uygulamaya konuldu.
BİR TWEET
YILMAZ BÜYÜKERŞEN
CORONA Virüs salgınında riskli yaş grubunda bulunan hemşerilerimden özellikle bu süreçte evden çıkmamalarını önemle rica ediyorum. Sağlığınız için lütfen evde kalınız ve bireysel sorumluluklarınızı özenle yerine getiriniz. Bizim için kıymetlisiniz!
AFİŞ
SALGIN
2011 ABD-Birleşik Arap Emirlikleri ortak yapımı olan film, hava ve solunum yoluyla rahatlıkla geçen ve insanları birkaç gün içinde öldüren bir virüsün salgın şeklinde hızla yayılmasını anlatıyor. Dünya çapında uzmanlardan oluşan medikal bir ekip, hem salgına çare bulmaya çalışır hem de insanlarda virüsten daha da hızlı yayılan panik halini kontrol altına almaya uğraşır. İnsanlar bir taraftan canlarını kurtarmaya çalışırken diğer taraftan dağılmanın eşiğine gelen toplumsal hayata tutunma mücadelesi verirler...
DÜNYA İNSANLARI
COVID-19 salgını sonrası Fransa’nın başkenti Paris’teki Eyfel Kulesi ve birbirine aşık çift…
FOTOĞAFIN DİLİ OLSA
Fotoğraf çeken 65 yaş üstü amca: Bak Hüsam, bu son selfimiz olacak. Sonra eve kapanacağız ve tehlike geçene kadar dışarı çıkmayacağız. Kendimizi de, çevremizdekileri de tehlikeye atmayacağız ve örnek olacağız. İhtiyaçlarımızı 112, 155 ve 156 numaralı hatlara bakan görevliler karşılayacak. Aklında olsun…
KARİKATÜR
Daan Yahya
Bu sayfayı Covid-19 salgınının ilk zamanlarında, 23 Mart’ta hazırlamıştım. Her alanda tedbirsizliği görünce bir daha bu tehlikeye dikkat çekmek istedim.