Şeker fabrikalarımıza kıymayın efendiler!

Arif Anbar yazdı

1 Mart 2018 09:30
A
a
Sütiş Eskişehir
Cumhuriyet’ten önce Anadolu topraklarında çay ve şekerin olmadığını biliyor muydunuz?
Dahası…
Bu önemli ihtiyaçları ithal ettiğimizi ve ithal etmemize rağmen karaborsaya düştüğünü biliyor muydunuz?
Öyle ki Cahit Kayra’nın anlatımına göre; 1. Dünya Savaşı yıllarında, İstanbul’da dahi şeker bulunamazken, şeker yerine kuru üzüm ve pekmez kullanılıyormuş.
 
*
Bakın Şevket Süreyya Aydemir, “İkinci Adam” isimli kitabında durumu nasıl anlatıyor:
“O yıllarda tüm tüketim malları gibi şeker de çok pahalıydı. Çünkü çok zor bulunuyordu. 1923’te ülkenin 50 bin ton olan şeker ihtiyacının tamamı dışarıdan karşılanıyordu.”
 
*
 
Gelelim Cumhuriyet dönemine…
Devletimizin kurucusu, Başkomutanımız ve Cumhurbaşkanımız Atatürk’ün devrim niteliğinde olan sanayi hamleleriyle birlikte, her alanda olduğu gibi şeker ve çay fabrikaları alanında da ciddi atılımlar yaşandı.
 
*
 
  • 1925’te İstanbul-Trakya Şeker Fabrikaları AŞ kuruldu. Söz konusu şirket tarafından da 1926’da Alpullu Şeker Fabrikası açıldı.
  • 1926’da Şeker Efendi tarafından Uşak Şeker Fabrikası kuruldu. (İlk şeker fabrikası)
  • İş Bankası; 1932’de Eskişehir Anadolu Şeker Fabrikaları AŞ’yi, 1933’te ise Turhal Şeker Fabrikası AŞ’yi kurdu. Bununla beraber 5 Aralık 1933’te Eskişehir Şeker Fabrikası işletmeye açıldı. Hemen sonra 1934’te ise Turhal Şeker Fabrikası işletmeye açıldı ve üretim başladı.
  • 1935’te; İş Bankası, Sümerbank ve Ziraat Bankası ortaklığında Türkiye Şeker Fabrikaları Anonim Ortaklığı kuruldu.
  • 1962’de Ankara Şeker Fabrikası kuruldu.
  • 1963’te Kastamonu Şeker Fabrikası işletmeye açıldı.
  • 1977’de Afyon Şeker Fabrikası açıldı.
  • 1982’de Muş ve Ilgın Şeker Fabrikaları kuruldu.
  • 1983’te Bor Şeker Fabrikası işletmeye açıldı.
  • 1984’te Ağrı Şeker Fabrikası açıldı.
  • 1985’te Elbistan Şeker Fabrikası kuruldu.
  • 1989’da Erciş, Ereğli ve Çarşamba Şeker Fabrikaları işletmeye açıldı.
  • 1991’de Çorum Şeker Fabrikası açıldı
  • 1993’te Kars Şeker Fabrikası kuruldu.
  • 1998’de Yozgat Şeker Fabrikası işletmeye açıldı.
  • 2001’de Kırşehir Şeker Fabrikası açıldı.
     
*
 
Ayrıca tıpkı şeker gibi zor bulunan ve kara borsaya düşen çay için de çare bulundu.
1947 yılında Rize Çay Fabrikası kuruldu.
 
*
 
Evet…
Türkiye’nin şeker ve çay üretimine ilişkin süreci özetle bu şekilde.
Hani çoğu zaman diyor ya Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan, “Neredeeeen nereye” diye.
İşte…
Asıl Cumhuriyet dönemindeki sanayileşme süreci için “Neredeeeen nereye” denilebileceğini düşünüyorum.
Asıl Cumhuriyet dönemindeki yatırımların “Yerli ve milli” olduğunu kanısını taşıyorum!
 
*
Savaştan çıkmışsın ve yorgunsun.
Para yok, sanayi yok, ticaret yok, yetişmiş eleman yok.
Yok Allah yok!
Böyle bir ortamda imkansızı imkanlı hale getirip sanayi alanında devrim yapıyorsun.
Yoktan var ediyorsun yani.
 
*
 
Ve sadece şeker ile çay örneğini verdim size.
O kıtlıktan, şeker ve çay ihraç eder olduk.
 
*
 
Tüm bu nedenlerden dolayı…
Tam anlamıyla yerli ve milli olan ve kar eden şeker fabrikalarımızın üzerinden elinizi çekin!
Satmayın!
Kıymayın!
 
*
 
NOT: Anneannemin vefatı nedeniyle cenazesine katılmak üzere Tokat’a gidiyorum. Bu nedenle bir süre yazılarıma ara vereceğim. Sağlıcakla kalın…
 
Şahin Erden Kuyumculuk
1000
icon
Osman 3 Mart 2018 11:29

Meseleye Atatürkçülük ile başlaman belliki belli kalıplar içinde olan siyasi görüşlü insanları mutlu etmek için yazılan bi yazı diye düşünüyorum.. Tamam atatürk yapmış eyvallah.. Ya sonra tek partili dönemler ve koalisyon dönemlerinde bu fabrikalar ne kadar kendini geliştirmiş..??? Arge çalışmaları ne durumdaymış..??? Elin adamı glikoz şurubundan şeker yaparken bu fabrika yönetimleri kendilerini ne kadar geliştirmiş.. Adamlar glikoz şurubundan ürettikleri sağlıksız şekerin maliyeti atıyoryorum 50 kuruş iken senin maliyetin 5 lira ise hangi gıda fabrikasına şeker satacaksın... Maaş alıp yatmakla maliyette düşmez üretimde yapılmaz ... Dileğimiz satmak yerine şeker fabrikalarınıda aklı başında üretmeye geliştirmeye kendini adamış çalışanlara teslim edilmesidir... Glikoz şurubu yasaklansın ....

1 2 Cevap Yaz
kazım kartal 1 Mart 2018 15:28

arif evladım gelmişsin tokat'dan eskişehir'e ahkam kesiyorsun.konya şeker fabrikası özelleşti de ne oldu.ortaya TORKU gibi bir müessese çıktı.

4 11 Cevap Yaz
Kunta Kinte 1 Mart 2018 14:47

Başın sağolsun yiğit gazeteci

1 3 Cevap Yaz
Hiziroglu 1 Mart 2018 13:17

Arif kardeşim başınız Sağol sun allah rahmet eylesin

0 4 Cevap Yaz
Muzaffer Köylü 1 Mart 2018 12:57

Başınız sağ olsun, merhumeye Allah'tan rahmet dilerim.

0 5 Cevap Yaz
Vatansever 1 Mart 2018 09:50

En kisa zamanda ozellessin.Calisanlarin bircogu emeklisi gecmis insanlar.Ozel sektor yasli calisan istemeyecektir ve genclere is kapisi acilacaktir.

10 7 Cevap Yaz
Muzaffer Köylü

Tecrübeyi nerden alacaksınız, genç eleman olarak. Elin 80, 90 yaşındaki avrupalıları ülkeye danışman olarak geliyor, yüklü bir bedel ödüyoruz. Birikimli, deneyimli insanlarımızı sokağa atacağız. Bu kendimizi tüketmektir.

3 1
Vatansever

Sayin muzaffer koylu..Gidin seker fabrikasina bastonla gezen iscileri goreceksiniz.Boyle insanlari gorunce ben ozellesmesini istiyorum.

1 3
Bu Eskişehir haberi ilginizi çekebilir! İlginç Eskişehir haberi