Kütahya kirletsin, Eskişehir baksın mı?

Porsuk Havzası 20 yıla yakın süreden beri Eskişehir’de tartışma konusu olmuştur. Yıllar önce Eskişehir’den binlerce insan gidip Porsuk Çayı’na atıklarını atan Kütahya Azot Sanayi’inin kapısına siyah çelenk koymuşlardı.

Bunlar yaşanmamış gibi Kütahya, aradan yıllar geçmesine rağmen Porsuk Havzası’nı bir şekilde kirletmeye devam etti. Etmeye de devam ediyor.

Kütahya, ikinci derecede arıtılan suyu Porsuk Havzası’na bırakıyor. Bu  bilinen gerçek.

Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’nde 2004 yılının Ekim ayında yayımlanan ‘Porsuk Baraj Havzası’nın Kütahya Kökenli Kirlilik Problemi’ makalede de, Porsuk Havzası’nı Kütahya’nın kirlettiği şu ifadelerle belirtiliyor.

‘Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) Porsuk Çayı’nı “zararlı bakterilerin ve virüslerin dışında hiçbir canlının yaşamadığı, yatağı atıklarla dolu, kirlilik ve sağlık açısından en tehlikeli akarsular” arasında tanımlamıştır. Bu tanıma rağmen, Porsuk havzasında kirliliği önlemek amaçlı ciddi hiçbir önlem alınmamıştır.  Havzada en önemli kirletici kaynaklar; Kütahya ilinin atık suları, Kütahya mezbahasının atık suları, Azot,  Şeker ve Magnezit Fabrikası, Seyitömer Termik Santrali ile tarımsal kökenli kirleticilerdir. Kütahya’dan gelen evsel ve endüstriyel atıklarla yüklenen Porsuk Çayı son 10 yıl içinde Kütahya ve Eskişehir illerinden çok fazla evsel ve endüstriyel atık yüklemesi olmuş ve Çay bu kirlenmeyi tolere edemez hale gelmiştir.’

Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi’nde yer alan bu ifadeler bütün gerçekleri zaten göz önüne seriyor.

Buna rağmen Kütahyalılar, porsuk havzasını kirletmemek adına yapılması gerekenler konusunda kolları sıvamak, bir adım atmak yerine işin kolayına kaçarak, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi tarafından hazırlanan ‘Porsuk Havzası Özel Hüküm Belirleme’ çalışmasına itiraz ederek, kirli sularını porsuk havzasına bırakmakta ısrar ediyorlar.

Porsuk Baraj Gölü içme suyu havzası için yapılan özel hüküm belirleme çalışmalarının Kütahya'nın ekonomik, tarım, hayvancılık, sanayileşme ve inşaat sektörü gibi önemli konularda önünü tıkayacağını söylüyorlar.

Arıtma tesislerinin teknolojisinin yükseltilmesiyle veya kendilerinin kuracakları özel arıtma tesislerin yapımında çıkacak maliyet bedellerini karşılamalarının mümkün olamayacağını söyleyen Kütahyalı sanayici ve iş adamları ile özel ve kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcilerine soruyorum.

1-Kütahya’dan porsuk havzasına deşarj ettiğiniz evsel, kimyasal ve ağır sanayi atıkları ile kirlettiğiniz Porsuk Çayı içindeki suyu arıtmaya çalışırken Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’nin harcadığı enerji, kimyasal ve benzeri maddelerin giderlerine ortak olacak mısınız?

2- Kütahya’daki atık su tesislerinin teknolojisini yükseltmesi halinde ortaya çıkacak yatırım ve artacak enerji tüketiminin maliyetlerinin artmasına neden olacağını söylüyorsunuz. Eskişehir Büyükşehir Belediyesi yıllardır Kütahya’nın kirlettiği suyu temizlemeye çalışıyor. Bugüne kadar Kütahya’dan bu çalışmalar için bir bedel talep etti mi?

Hayır.

Porsuk Çayı yatağından gelen su arıtılmış olsa, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, bu suyu ikinci kez arıtırken bugünkü maliyetlerinin yarısını kullanacak. Böylelikle önemli bir miktar tasarruf yapmış olacaktı.

Suya siyaset karıştırılmamalı.

Kütahya milletvekilleri, içerisinde ağır sanayi atıklarının da bulunduğu, insanlar hatta hayvanların da kullandıkları Porsuk Havzası’ndan gelen suyun Kütahya’dan arıtılmadan Eskişehir’e gelmesine göz yumulmasını istiyorlar ise onlara şunu da sormak istiyorum.

Porsuk Çayı’nı tersine akıtsak, Kütahya’ya Eskişehir’den evsel ve ağır sanayi atıkları gitse ne derdiniz? Kütahya halkının bu suyu kullanmalarına, hatta bazılarının içmelerine göz yumar mıydınız?

‘Hayır’ dediğinizi duyuyorum!

Öyleyse bırakalım siyaseti, bir insan olarak bu mantıkla bakmaya çalışırsak, Eskişehirlilerin ne kadar haklı olduklarına, Kütahyalıların kirlettikleri porsuk havzasındaki suyu Eskişehir halkının içmelerine veya kullanmalarına göz yumulmasına ‘evet’ demeyeceğinize inanıyorum.

‘Kütahya kirletsin, Eskişehir temizlesin’ dersek binlerce insanın vebalini almış olursunuz.