İnce kesit

Maske, birdenbire yaşamımızdaki en önemli şeylerden birisi haline geldi. Pandemi öncesi dünyanın en fazla maske üreten ülkelerinden biri olma avantajımız olmasına karşın, yine de maskeye erişim konusunda sorunlar olduğu haberlerini sıklıkla görüyoruz, çünkü günlük gereksinim neredeyse yüz milyonlarla ifade ediliyor. Eskişehir Teknik Üniversitesi, Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Moda ve Tekstil Tasarımı Bölümü atölyelerimizde üniversitemiz kullanımına yönelik mütevazi ölçülerde maske üretimi yapmamıza karşın, ben, gün içinde evde pamuklu kumaştan yaptığım maskeleri kullanmaya gayret ediyorum. Bunun birkaç sebebi var. Birincisi tek kullanımlık maskelerin evsel atıklardan ayrı toplanmaması durumunda yaratabileceği halk sağlığı sorunlarını biliyor olmam ve buna dikkat çekmek istemem. İkincisi, gereksiz yere kullanılacak bir maskenin, aslında bir kişinin hayatını kurtaracak hatta asemptomatik kişiler tarafından kullanıldığında onlarca kişinin hayatını kurtaracak bir obje olduğunu unutulmamasına vurgu yapmak. Zira yine basından takip ettiğim kadarıyla, bazı ailelerde maske erişimindeki güçlük nedeniyle bir maskenin, dışarıya çıkmak için birden fazla kez kullanıldığını, hatta tek bir maskenin ailenin farklı bireyleri tarafından takıldığını öğreniyorum. Tek kullanımlık bir maskenin tek bir kişi tarafından maskeye el sürmemek kaydıyla üç saatten fazla kullanılmaması, evsel atıklarla aynı yere atılmaması, mümkünse bir poşet içinde biriktirilerek tıbbi atık depolama yerlerine bırakılması, böyle bir olanak yoksa atılmadan önce bir poşet içinde bekletilmesi, sonrasında bu poşete sarılarak atılması gerekiyor. Kişisel koruyucu ekipman olan maske ve eldivenlerin pandeminin önlenmesi açısından kullanılması kadar, enfeksiyon taşıma riski nedeniyle güvenli toplanması ve bertarafı da çok önemli. Tüm bu sebeplerle bana göre her kullanım sonrası el sabunuyla yıkanacak bir pamuklu kumaştan evde maske yapılması ve kullanılması çok zor değil. Internette, iğne iplik bile gerektirmeyen yüzlerce farklı maske yapım şekli bulabilirsiniz. Bu ev yapımı maskelerin içine konacak ince bir kat peçete ya da kağıt havlu, daha fazla koruyuculuk sağlamak için yeterli olacaktır. Diğer taraftan hem atıkların kontrolü, hem de maske arzını sürdürülebilir hale getirmek açısından endüstriyel anlamda çok kullanımlık, yıkanabilir maske üretimi konusunda çalışmalar yapılması da oldukça önemlidir. Basit bir maske, yaşamla ölüm arasında ince bir kesittir. Sık sık anımsattığım gibi, pandemiyi önlemek için mucize beklemeye gerek yok. Mucizeyi, hijyen ve sosyal mesafe kurallarına tam olarak uyarsak, hep birlikte yaratacağız.