Hayır mı?

Ülkemiz insanının, batı toplumlarına kıyasla, en önemli özelliklerinden birisi de“hayır” demekte zorlanmasıdır. Genellikle günlük yaşamımızda karşımızdakine hayır demek, sanki bir kabalıkmış gibi gelmektedir, bizlere… 
Çünkü başkalarına uyum sağlamak adına,  onaylamadığımız düşünceleri bile onaylar görünmek için aşamadığımız sihirli bir kelimemedir, Hayır…
Bildiğiniz üzere çoklu bir anlamı olan bu kelimenin ilki;"Yok, öyle değil, olmaz" anlamına gelen, onamama ve inkâr bildirmesidir. İkincisi de “İyilik, karşılık beklemeden yapılan yardım” anlamına gelmektedir. Üçüncüsü ise geçmişte ya da gelecekte yaşayacağımız bir durumun sonucu her ne olursa olsun, bunun bizim iyiliğimize olacağı inancını pekiştirmek içindir. “Hayırlısı neyse o olsun” gibi…
Bazen de toplumsal bir onayın önünü kesmek için, özellikle politikacıların başvurduğu,  “Hayırda hayır vardır” cümlesinde olduğu gibi, hayır kelimesinin iki anlamından da yararlanılmaktadır.
Ben, toplumsal olarak aşamadığımız bu sürecin altında yatan nedenin, “Hayır” kelimesinin insani bir yardım duygusuna vurgu yapan ikinci kullanımının, bilinçaltımızdaki etkisi olduğunu düşünüyorum…
Oysa Psikolog Marie Haddou, “Hayır Demeyi Bilmek” adlı kitabında; “haklı bir hayır” sözcüğünü karşımızdakine ifade edebilmenin, gerçek bir bireyin oluşmasına ve güçlenmesine çok büyük katkısının olduğunu dile getiriyor.
Belki sizler de,  içinizden  “hayır” demek gelmesine rağmen diyemediğiniz için; aile, iş, dost ve arkadaşlık gibi her türden ilişkilerinizde, aklınızı sürekli meşgul eden sıkıntılı durumlar yaşamışsınızdır…
Ancak bahsi geçen yazar, bu durumdan kurtulmanın en iyi yolunun, “kişinin kendisini tanıması ve ifade etmesini sağlayan “yapıcı hayır” ile savunma ve sürekli haklı çıkmaya yönelik “gereksiz hayır” arasındaki ayrımın iyi bilmesi gerektiğini” söylüyor…
İşin sırrı; “hayır demeyi, acı bir tecrübe sonrası anlamak zorunda kalmadan öğrenmekte” sanırım…