Eskişehir’ de Düzenlenen Enerji Verimliliği Paneli’ nin Ardından

Günümüzde enerji verimliliği ve tasarrufu konusunun toplumun gündeminde ön sıralarda yer alması gerekliliği artık şüphe götürmez bir gerçektir. Bu kapsamda Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından Eskişehir’ de geçtiğimiz hafta düzenlenen “İl İl Enerji Verimliği Projesi” paneli Ticaret Odası Meclis Toplantı Salonu’nda gerçekleştirildi. Eskişehir’de enerji verimliliği konusunda gerek kamunun gerekse özel sektör ve sivil toplum kuruluşlarının son yıllarda gösterdikleri çaba sevindiricidir. Anacak enerji verimliliği ve tasarrufunun gerçek anlamda neler sağladığı ve gerekli uygulamalarının nasıl yapılabileceğinin toplum nezdinde tam olarak anlaşıldığını söylemek mümkün değildir.

Endüstriyel enerjinin yanı sıra günlük yaşamda enerji tüketimi konusunda halkın bilinç düzeyinin artması enerji verimliliği ve tasarrufuna yönelik hedeflere ulaşılmasında en etkin yollardan biridir. Bugün mevcut enerjinin yaklaşık %33’ü binalarda yani insanların yaşam alanlarında kullanılmaktadır. Bu enerjinin de %70-90’ ı ısıtma ve soğutma, %20-30’ u ise aydınlatma ve elektrikli cihazların kullanımı ile tüketilmektedir. Bunun için Eskişehir halkının günlük yaşamında da enerji konusunda yapabileceği bir şeylerin olduğunun farkındalığını sağlayabilecek, daha geniş katılımlı eğitimlere ve festival havasında düzenlenerek tekrarlanan etkinliklere gereksinim olduğunu düşünmekteyim. Enerji verimliliği ve tasarrufuna yönelik eğitim ve bilinçlendirme çalışmaları bir kez yapılmakla bitmeyen, hayat boyu sürmesi gereken bir faaliyet alanıdır. Böylece enerjinin hem üretilmesi hem de tüketilmesi aşamasında yoğun ekonomik kayıpların olduğu ve doğanın tahrip edildiği bilinci daha etkin olarak sağlanabilir. Şimdiki enerji kullanma alışkanlıklarımızın değişmesi açısından bu farkındalığın gelişmesi büyük önem taşımaktadır. Gerçekte enerjiyi verimli ve tasarruflu kullanmak, enerjiden hiç faydalanmamak ya da enerjiyi hiç kullanmamak demek değil, akıllıca ve ihtiyacımız olduğu kadar kullanmak anlamına gelmektedir. Çünkü sürekli yeni enerji kaynaklarına yönelmek yerine elimizde bulunan mevcut enerjinin verimli ve tasarruflu kullanımını yaygınlaştırmak çok daha ucuz ve ekolojik bir yöntemdir.

Ülkemizde büyük bedeller ödenerek elde ettiğimiz enerjinin önemli bir bölümü yarar elde etmek amacıyla tüketilmeye çalışılırken, bilinçli ya da bilinçsiz olarak da her gün çok büyük miktarlarda enerji boşa harcanmaktadır. Enerjiyi neden verimli ve tasarruflu kullanmalıyız? Sorusunu kendisine sorduğunda herkesin vereceği ilk yanıt; 1- Enerji kaynakları hızla tükendiği, 2- Ekolojik dengeyi bozduğu ve çevreyi kirlettiği, 3- Enerji için yüksek miktarda para ödendiği için olmalıdır. Yapılan araştırmalar; bina sektöründe %30, sanayi sektöründe %20 ve ulaşım sektöründe %15 enerji tasarrufu yapılabileceğini göstermektedir. Bugün verimli ve tasarruflu kullanarak elektrik enerjisi tüketimini % 20 azalttığımız takdirde, iki adet Keban Barajı yapım maliyetine eşdeğer bir ekonomik kazanım sağlarken, değeri parayla ölçülemeyecek oranda doğal alanın tahrip edilmesi de önlenebilecektir. Halen ülkemizin enerjide dışa bağımlılık oranı %72’ler seviyesinde olup, gerekli tedbirler alınmadığı takdirde bunun % 80’lere yükseleceği ön görülmektedir. Bu birçok alanda yeni yatırımlara ve istihdam olanaklarına ihtiyacı olan ülkemizin toplam gelirinin önemli bir bölümünün enerji ithalatına harcanması anlamına gelmektedir.

Ayrıca işin sosyo-ekonomik boyutunun yanı sıra dünyanın bir numaralı sosyo-ekolojik sorunu olarak kabul edilen Küresel Isınma ve İklim Değişikliği olayı da büyük oranda fosil temelli enerji tüketiminden kaynaklanmaktadır. Bu konuyla mücadele edilmesinin en etkin yöntemlerinin başında enerji verimliliği ve güneş, rüzgar, jeotermal, biyokütle vb. gibi yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmenin geçtiği de unutulmaması gereken bir gerçektir.

Eskişehir’in kömür ve diğer yer altı kaynaklarından yararlanılmasına ilişkin panelde gündeme getirilen konular hakkındaki görüşlerimi ise bir hafta sonraki yazımda sizlerle paylaşmaya çalışacağım.