Erişilebiliyorsam güvendeyim

Sıklıkla ifade ettiğim ve bugünlerde pandemi sürecinde yaşadıklarımızla deneyimlediğimiz gibi, 21. yüzyıl dünyası, insanların, medeniyetimizin ve bizlerin afetlerle sınandığı bir dünya olacak. Bunu söylemek için alim olmaya gerek yok, zira geçmişte yaptıklarımız, yürüttüğümüz yanlış kalkınma ve kentleşme politikaları ve bugünün dünyasında ortaya çıkan insan yerleşimleri ve yaşam şeklimiz, zaten bize gelecekte neler yaşayacağımızı söylüyor.

Günümüz dünyasında halihazırda, ağırlıklı olarak afetlere ve bölgesel çatışmalara bağlı olarak her yıl milyonlarca insan yaşadıkları yerleri terk etmek zorunda kalıyor. Geçtiğimiz yıllar itibariyle mülteci, sığınmacı ve göçmen olarak yaşadıkları toprakları terk etmek zorunda bırakılmış kişi sayısı neredeyse 70 milyon kişiye, göçmen sayısı 250 milyon kişiye ulaşırken, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR)’nin rakamlarına göre, bu kişilerin 25.4 milyonunu mülteciler oluşturmaktadır. Buna göre dünyada ortalama her iki saniyede bir kişi yaşadığı toprakları terk etmek zorunda bırakılmaktadır ve bu rakamlar tarihin en yüksek seviyesine karşılık gelmektedir. UNHCR’a göre bu durum, artan iklim değişiklikleri ve afetlerin etkisiyle daha da kötüleşecektir. Bu da mülteci sorununu 21.yüzyılın en önemli gündemlerinden biri haline getirmektedir. Bu noktada oldukça ciddi ekonomik, sosyal ve kültürel sonuçları olan mülteciler sorununun tüm taraflar için olumsuz yönleri en aza indirilmiş bir çerçevede çözülmesi gereklidir.

Bu eksende çok uzun süredir AFAD, Anadolu Üniversitesi ve Eskişehir Teknik Üniversitesi gibi kurumların liderliğinde çok sayıda proje yaptık, proje önerileri geliştirdik, yayınlar yaptık. İşte bu projelerden biri de AFAD ile yürütmüş olduğumuz “If Accessible, I am Safe - Erişilebiliyorsam, Güvendeyim” projesiydi. Projede temel amacımız, dünyada genel olarak acil durum mimarlığı bağlamında yerleşim yeri ve barınak tasarımına odaklanmış olan çalışmaları, farklı bir boyutta, engelli mülteciler boyutunda değerlendirmekti. Bu bağlamda bu projeyi AFAD Eskişehir İl Müdürlüğü, Eskişehir Teknik Üniversitesi Mimarlık ve Tasarım Fakültesi liderliğinde, Çek Cumhuriyetinden Ostrava Teknik Üniversitesi Güvenlik Mühendisliği Bölümü ve bir engelli derneği olan Handyclub Ostrava, İspanya’dan ürün güvenliği, ürün kalitesi, teknoloji danışmanlığı, test etme, tasarım ve ürün geliştirme, prototip oluşturma, geliştirilmiş endüstriyel süreçler, ürünleri pazara uyarlama gibi konularda hizmet veren Instituto Tecnológico de Productos Infantiles AIJU Teknoloji Enstitüsü, Portekiz’den iş yerleri ve yerleşim yerleri sağlığı ve güvenliği, hijyen ve gıda güvenliği gibi konularda çalışan Previform firmasıyla yürüttük. Bu kurumların işbirliğiyle projede, engelli mülteciler için mevcut durum analizinin yapılması, engelli mülteciler için kullanılacak barınaklara ilişkin standartların belirlenmesi ve bu amaçla bir barınak tasarımı ve prototipi oluşturulmasını hedefledik ve proje çıktıları olan analiz ve değerlendirmeleri içeren teknik raporu, engelli mültecilere yönelik standartları içeren teknik kılavuzunu hazırlayarak, engelli mültecilerin kullanımı için bir barınak prototipini geliştirdik. Bu projenin çıktıları, küresel bir olgu ve bir insanlık sorunu haline gelen mülteci sorunu ve beraberinde getirdiği diğer ciddi sorunların çözümüne katkı sağlama motivasyonu ve isteğinin ürünleri olarak insanlığın hizmetine sunulmuştur. Bu çıktılar, sadece mültecilere yönelik değil, afetler sonrasında da kullanılabilecek acil durum mimarlığı çözümleri içermektedir. Bu çözümler, pandemi sürecinde de gıda güvenliğinin sağlanması açısından geçici tarım işçilerinin sağlıklı bir şekilde barınma ihtiyacının karşılanmasında da çok yararlı olabilir. Aslında bu ve benzeri çok sayıda sorunun çözümü bir insanlık görevi olarak karşımızda durmaktadır ve biz de bu bilinçle çalışmalarımızı sürdürmeye devam etmekteyiz. Bu bağlamda Eskişehir Teknik Üniversitesi liderliğinde ikincisini online olarak gerçekleştireceğimiz Uluslararası Dirençlilik Kongresi Ekim ayı içerisinde gerçekleştirilecektir. Kongreye katılım ile ilgili olarak http:// www.idrcongress.org/ web sitesini ziyaret edebilirsiniz.