Eğitimde yeniden yapılanma gereksinimi üzerine…

Kimi yurttaşlardan sokakta, çarşıda, pazarda, kahvede sıklıkla duyarsınız. Şu eğitimin hali ne olacak?
Şu eğitimi sarımsaklasak ta mı saklasak; sarımsaklamasak da mı saklasak gibi bir şey sanki.
Ya da ne olacak eğitimin sonu!
 
Bakın eğitim ve reforma ilişki neler oldu dünden bugüne?
Sosyal kültürel sermayesi yüksek kesimler mi diyelim okumuşlar mı diyelim onlarda sık sık her işin başı eğitim derler… Onlar da oldum olası eğitimde reform beklerler. Bizim kuşak ufakken abi, abla, amca, dayı veya teyze hala gibi kimi büyüklerimiz 12 Mart hükümetinden çok şey beklemişlerdi… Rahmetli Nihat Erim hükümetinde Türkan Akyol, Sadi Karaosmanoğlu, Talat Halman, Selahattin Babüroğlu ve Sadi Koçaş gibi teknokrat ya da bağımsızlaştırılan politikacılardan. Çok ama çok şey…
 
Bu bekleyiş umut, 1970’lerde Karaoğlan hareketi içinde öyleydi. Dağlara taşlara ‘Umudumuz Ecevit Karaoğlan’ ve ‘ne yoksulluk ne baskı ne ezilen ne ezen’ yazan 68’liler de iyi, güzel ve doğruyu bulmak ve iyi işler yapmak başarmak istemişlerdir. Binaenaleyh ‘toprak suya susamıştır’ diyen Baba Demirel de ‘demokrasi üçün varız’ demiş yeniden yapılanmaya koyulmuştur. 12 Eylül askeri dönemi veya sonrasında da hep öyle yeni bir yaklaşım yeni bir nefes… Rahmetli Turgut Özal da ‘köprüyü satarım iyi ucuz ve kalite mal ve hizmet için piyasa’ derken doğru yanlış eksik fazla noksan yeni bir yapılanma yolundaydı… Bakmayın şimdilerde bir kısmımız eskilere laf atsa da az buz iş yapılmadığı bir gerçek. Beğenelim beğenmeyelim Türkiye her konuda 100 yılda az buz iş yapmamıştır. Sizin için yanlışlar bizim için doğru; bizim için doğrular sizce yanlış bulunabilir. Bununla birlikte yeni şeyler beklemek, talep etmek iyidir. Hele çamur atmak değilse işiniz; eleştirmek güzeldir. Hele hele bir de eleştirilenin yerine yeni seçenekler, somut planlar konuluyorsa bundan kimsenin ama kimsenin gocunmasına gerek yoktur.
*                *               *
Bizim kimi akademisyenlerden sıklıkla şunu duyarsınız. Eğitimde yeniden yapılanma bir gerekliliktir.
Her isteğin veya umudun bir haklılığı nedeni olduğunu bilmeliyiz. Ne güzeldir daha iyiyi isteme, arzulama, kurmak eğilimde olma… Ne güzeldir topluma daha iyi yarınları armağan etme ideali. Ne güzeldir yapılabilse de yapılamasa da hayal etmek, düşünmek kafa yormak, sorunları irdelemek, deşmek daha iyiyi istemek…
 
Unutmamak gerekir ki başlamak yarılamaktır; hayal etmek, düşünmek te başlamaya ramak kalmaktır…
Pablo Picasso’nun ifadesiyle hayal kurulan her şey gerçektir… Brian Williams bir insan hayal kurmayı bıraktığı an ölmüş demektir diyor. Aslında ülke sorunlarına kafa yormak da ham hayal şeyler de değildirler. Şimdi bakar mısınız 1970’lerin başında Büyükerşen’in kablolu televizyonla eğitim düşü açıköğretim ve uzaktan eğitimi nereden nereye getirdi. O günün olanaklarıyla yani 1980’lerin ikinci yarısında bugünler için derme çatma bir bina gibi görülen havacılık yüksekokulu şimdi herkese örnek…
 
Eğitimin sorunlarını daha aza indirgemek, eğitimde akılcı daha iyi işler başarmak için herkes ama herkes bir şeyler yapmalı! Eğitimde bir şeyler yapmanın birinci koşulu alabildiğince en geniş kesimi kucaklayan çağa uygun bir eğitim felsefesi modeli ile ihtiyaçların belirlenmesi bir gerekliliktir.
 
Öncelikli ihtiyacımız eğitimimiz genelinde okullarımızın nasıl olacağı konusu…
Okullarımızı öğrencilerimizin anne ve babanın baştan savmaya çalıştığı yerler olmaktan çıkarmalıyız…
Okullarımızı toplumun ihtiyaçlarına yanıt veren yerler olarak kurgulamalıyız…
Okullarımızı ne yaparsan yap buradan diplomayı kaparsın yerleri olmaktan çıkarmalıyız…
Okullarımız ne salt bilgi yeri ne salt ortaklaştıramadığımız politik ve ahlak öğretisi verilen yerler değildir. Okullar, akademik değer taşıyan ulusal, demokratik ve evrensel etik derslerinin yeri olmalıdır…
Okullar beden, resim ve müzik eğitimi dersleri ve çalışmalarının cümbüşüne ihtiyaç duymaktadırlar bence… Hani benim sanat eğitimim bugün nerelerde Allah aşkına!
Okullar özellikle mesleki eğitim; üretim sürecinden asla soyutlanamazlar. Mesleki eğitim iş içinde üretim odaklı okullara çevrilmesi bir zorunluluktur. Efendim bunlar pahalı efendim siz eskilerde kaldınız kem küm. Bırakın bu işleri yaşasın memleket meselesi meslek lisesi…
 
Özellikle kamuoyunda 12 Yıllık Zorunlu Eğitim Sistemi (4+4+4 eğitim sistemi) 2012-2013 döneminde başlayan eğitim sistemi ile eğitimde yeni bir dönemeçle gün geçtikçe çöküşe evrildiği apaçık bir gerçek.
Dünyanın neresinde Allah aşkına mesleki eğitim veya akademik lise zorunlu eğitimin içindedir? Yasa ve uygulamayı destekleyenler bile hata yaptıklarını ifade etmektedirler.
Bu noktada ilk yapılacak iş bu sistemi ve öncekileri bilim kurulu ve paydaş temsilcilerinin katılacağı bir değerlendirmeye tabi tutmaktır.
Bu amaçla Türkiye ulusal düzeyde bir eğitim değerlendirme kurulu oluşturulmalı.
Değerlendirme kurulu, bakanlık, yükseköğretim kurulu, üniversitelerarası kurul, eğitim fakülteleri, sendika, öğretmen ve akademisyen temsilcileri ile belirlenecek ölçütlere göre eğitimin paydaşlarından oluşan bir kurul olmalıdır.
Değerlendirme kurulu içinden sistem geliştirme kurulu çıkarılarak demokratik yollarla bakanlığa bir eğitim sistemi önerileri getirebilmelidir.
Önerilerin kamuoyunda tartışılmasının ardından TBMM içinde yasa çıkarmanın gereken ilke ve yöntemine uygun yolla Meclise sunulması ve yasalaşması sağlanabilir.
Ya Turan Hocam sen diyorsun dediğinizi duyar gibiyim!
İnanın ben de köşeme çekilir yatarım ama gönlüm el vermiyor! Çalışmalıyız, ülkemiz sorun ve sorunlarının çözümüne kafa yormalıyız. Taşın altına elimizi koymalıyız…
Unutmamalıyız ki Türkiye sorunlarını çözecek eğitilmiş insan gücüne sahiptir!
Olay siyasidir demek çıkmak biraz kaçmaktır. Türkiye sorunlarını toplumsal büyük bir ulusal demokratik ittifakla çözebilir. Gerisini boştur kendini kurtarana havası hoştur…
Bir başka yazıda detayları konuşmak üzere…