Daha neler olacak, neler?

Geçtiğimiz hafta içinde ulusal basında yer alan bir habere göre Melbourne ve East East Anglia Üniversitelerinden İngiliz ve Avustralyalı bilim insanları küresel iklim değişikliği projeksiyonlarını değerlendirmişlerdi. Değerlendirmeyi yapan araştırmacılar atmosferdeki karbondioksit seviyesinin günümüzdekine benzer bir şekilde artması halinde 2100 yılında kıyı sellerinin iki katına çıkacağını hesapladı ve kıyı taşkınlarının artmasının temel nedeni olarak küresel ısınma kaynaklı buzul erimesi gösterildi. Bununla birlikte araştırmacılar, sel nedeniyle oturdukları evlerin sular altında kalması sonucu on milyonlarca insanın taşınacağını ifade ederek, meydana gelecek zararın küresel ekonomiye maliyetinin yaklaşık 91 trilyon Türk Lirasından fazla olacağını vurguladı. Dünya Bankası’nın 2019 verilerine göre küresel GDP’nin şu anda 390 trilyon Türk Lirası olduğu düşünüldüğünde, telaffuz edilen rakam küresel gelirin beşte biri mertebesinde. Araştırmacıların belirttiğine göre, dünyada şu an denize ve okyanuslara kıyı alan 797 bin 716 kilometrekarelik bir alan kıyı sellerinden etkileniyor ve 2100 yılında bu etkilenen alanın küresel olarak 250 bin kilometrekare artması bekleniyor. Bu durum ise en az 77 milyon insanın sel riskinde olduğu anlamına geliyor. Çalışmada, meydana gelecek sellerden en çok Kuzeybatı Avrupa, Güneydoğu ve Doğu Asya ile Avustralya’nın kuzeyinin etkileceğini, ancak yüzyılın sonuna doğru İngiltere ve Kuzey Avrupa’da da yoğun kıyı taşkınları yaşanacağını ifade ediliyor. Araştırmacı ekibinde yer alan Kirezci, “Küresel ısınma nedeniyle deniz seviyesi yükseliyor ve buzullar eriyor. İklim değişikliği aynı zamanda denizdeki olayları da artırıyor. Bu da sel riskini önemli ölçüde yükseltiyor. Araştırmamız kıyılarda yaşayan insanlar için acil bir eylem planının önemini ortaya koyuyor” ifadelerini kullandı. Kirezci, çalışmanın hükümetler için uyanış çağrısı olduğunu sözlerine ekleyerek, kıyılardaki yapıların tekrar gözden geçirilmesi ve karbon dioksit emisyonuyla mücadele edilmesi gerektiğinin altını çizdi.

ABD’de yapılan bir başka araştırmaya göre ise, küresel ısınma ve iklim değişikliğinden kaynaklı ölümlerin sayısındaki oran Kara Veba, İspanyol gribi, HIV, Ebola ve koronavirüs gibi salgın hastalıklarından hayatını kaybedenlerin sayısını gölgede bırakacak gibi duruyor. Bilim insanları gezegeni ısıtan gazları engellemek için çok az şey yapılan yüksek emisyonlu bir senaryoda, küresel ölüm oranlarının yüzyılın sonunda 100 bin kişi başına 73'e yükseleceğini hesapladı. Araştırmada, küresel ısınma ve ölümler arasındaki ilişkiyi incelemek için neredeyse tüm ülkelerin yer aldığı uluslararası sıcaklık ve ölüm verileri incelendi. ABD Ulusal Ekonomik Araştırmalar Bürosu (National Bureau of Economic Research) tarafından yapılan bu araştırmaya göre 2100 yılına gelindiğinde küresel ısınma ve iklim değişikliğinden kaynaklanan ölümlerin tarihteki tüm salgın hastalıkları gölgede bırakacağına dikkat çekildi. Araştırmada artan sıcaklıkların, dünyanın daha yoksul ve sıcak bölgelerinde, giderek artarak insan ölümüne sebep olacak. Diğer yandan araştırmada, iklim krizinden kaynaklanan ekonomik kayıp ve uyumun maliyetinin, varlıklı ülkeler de dahil olmak üzere tüm dünyada hissedileceği vurgulandı. Çalışmanın ortak yazarları ve Chicago Üniversitesi'nde çevre ekonomisti olan Ami Jina, "Covid-19 ile benzer bir şekilde, sıcaklık da savunmasız olan insanları tehdit ediyor. Eğer kalp probleminiz varsa muhtemelen birkaç gün süren yüksek sıcaklıklar sizin için ölümcül olacaktır" ifadelerini kullandı. Bununla birlikte, dünyanın en sıcak bölgelerinde yer alan yoksul ülkelerde küresel ısınmaya bağlı en yüksek ölümlerin görüleceği açıklandı. Araştırmacılar, hali hazırda sıcaklıkların tırmandığı Gana, Bangladeş, Pakistan ve Sudan'da yüzyılın sonunda sıcaklığa bağlı yüz bin kişi başına ölümlerin 200'ün üzerine çıkabileceği belirtildi. Norveç ve Kanada'da gibi daha soğuk ve zengin ülkelerde sıcaklığa bağlı ölümün düşük olabileceği ancak burada bulunan insanların da iklim değişikliğinden kaynaklı aşırı soğuklarla mücadele edeceği bildirildi.

Gelecekte küresel iklim değişikliklerinin ortaya çıkarması olası etkilerine dair bu benzeri pek çok çalışma daha aktarabilirim. Lafı çok uzatmaya gerek yok; görünen o ki, eğer dersler çıkarmazsak ve tedbirler almazsak salgınlar, küresel iklim değişikliklerine bağlı afetler ve benzeri sebeplerle her geçen yıl, bir önceki yılı aratacak. İşte alınması gereken tedbirlerin konuşulacağı Eskişehir Teknik Üniversitesi olarak ilkini geçen yıl gerçekleştirdiğimiz Resilience Kongresinin ikincisini Ekim ayında online olarak gerçekleştireceğiz. Kongreyle ilgili detaylı bilgiye http://www.idrcongress.org adresinden ulaşabilirsiniz.