Prof. Dr. Cengiz Türe

Tüm Yazıları Diğer Yazarlar

Birde kentsel ısı adaları olmasa...

Prof. Dr. Cengiz Türe yazdı

31 Temmuz 2015 00:04

Uzun süredir bir türlü yaz gelmedi diye sızlanırken, şimdilerde de sıcaklardan şikâyet etmeye başladık…
Ne yazık ki hava sıcakları her zaman keyfimize göre olmuyor. Küresel ısınmanın etkilerine birde şehirleşme kaynaklı “kentsel ısı adalarının” etkisi eklenince, sıcaklıklar daha da çekilmez oluyor.
Biraz şehir dışında olan evimden şehir merkezine doğru yol alırken, arabamın dış ortam sıcaklık göstergesinin yaklaşık 3-5 oC’ lik bir artış gösterdiğini bende sıklıkla gözlemliyorum.
Çünkü güneşten gelen ışınlar, şehirdeki yapılar tarafından emilmekte ve emilen enerji ısı olarak tekrar salınmaktadır.
Bu yüzden şehir merkezleri çevreye göre daha sıcak oluyor ve bu alanlar “kentsel ısı adaları” olarak adlandırılır. Hatta bazı alanlarda bu sıcaklık farkı 6-12°C’ye kadar çıkabiliyor.
Kentsel ısı adaları, küresel iklim değişiminin yerel ölçekte ortaya çıkan bir hali olup, tıpkı küresel iklim değişimi gibi insan ve diğer canlıların sağlığı, insanların yaşam kalitesi, enerji tüketimi vb. üzerinde olumsuz etkiler yaratmaktadırlar.
Kentsel ısı adalarının yapısı, büyüklüğü ve etki alanı her kentin kendine özgü fiziki özellikleri, kültürel ve sosyo-ekonomik yapısı, arazi kullanış biçimlerine bağlı olarak farklılık göstermektedir.
Bu nedenle her kentte bu sorunun boyutları ve çözüm önerileri farklılık göstermektedir.
Şimdiye kadar gerçekleştirilen araştırmalar; kentlerin hava akımlarına açık olarak planlanması, yeşil alanların boyutlarının artırılması ve inşaatlarda doğru mimari/malzeme tercihinin kentsel iklim konforunun iyileşmesine büyük oranda katlı sağladığını göstermektedir.
Çoğunuzun ne yapalım? Binalarımızı yıkalım mı? Dediğinizi duyar gibiyim…
Elbette bunu kastetmiyorum, ama istenirse eski binalar içinde yalıtım, uygun çatı ve cephe tasarımları vb. gibi uygulamalarla önemli oranda katkılar sağlanabilir.
Ancak esas olan; bundan sonra yıkılıp yapılan ya da yeni oluşturulacak yapılaşma alanlarında şehrin kanaat önderlerinin ve konut sahibi olmak isteyenlerin, kent ekolojisi açısından oldukça önemli olan bu durumu göz önünde bulundurmalarıdır…