Çok Güzel Hareketler Bunlar'ın Oyuncusu Zeynep Koçak'ın Hastalığı: Derealizasyon Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

Derealizasyon, kişinin çevresindeki gerçekliği algılayamaması veya tanıyamaması olarak tanımlanır. Kişi, kendini ve çevrelerini yabancı ve gerçek dışı hisseder. Bu durum oldukça rahatsız edici ve kaygı verici olabilir. Derealizasyon, disosiyatif bozukluklar grubunda yer alan bir rahatsızlıktır ve nedenleri, belirtileri ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi sahibi olmak önemlidir.

Derealizasyonun Nedenleri

Derealizasyon, birçok farklı faktörden kaynaklanabilir. Bunların başlıcaları şunlardır:

• Stres ve Anksiyete: Yoğun stres altında olan kişilerde, anksiyete bozuklukları ve panik ataklar derealizasyon belirtilerine yol açabilir.
• Travma ve TSSB: Geçmişte yaşanmış travmatik olaylar, travma sonrası stres bozukluğuna (TSSB) ve derealizasyona neden olabilir.
• Dissosiyatif Bozukluklar: Derealizasyon, disosiyatif kimlik bozukluğu, disosiyatif amnezi ve depersonalizasyon bozukluğu gibi disosiyatif bozuklukların belirtilerinden biridir.
• Madde Kullanımı: Bazı uyuşturucu ve ilaçların etkisiyle de derealizasyon görülebilir.
• Beyin Hasarı: Felç, travmatik beyin hasarı veya enfeksiyonlar gibi beyin ile ilgili sorunlar derealizasyona neden olabilir.
• Psikolojik Faktörler: Bazı kişilik özellikleri, düşük benlik saygısı, aşırı duygusallık ve ruminasyon gibi psikolojik faktörler de derealizasyonu tetikleyebilir.

Derealizasyonun Belirtileri

Derealizasyon, kişinin çevresi ve dünyayla ilişkisinde değişikliklere neden olur. Tipik belirtileri şunlardır:
Çevreyi Yabancı Hissetme: Kişi, tanıdık mekanları ve insanları yabancı ve gerçek dışı hisseder.
Görsel Bozukluklar: Kişinin görüşü bulanıklaşabilir, renklerde solgunluk veya parlaklık artışı olabilir.
Zaman Algısında Değişiklikler: Zaman algısı bozulabilir, saniyeler dakikalar gibi algılanabilir veya günler çok kısa görünebilir.
Derinlik Algısında Sorunlar: Nesnelerin derinliği ve uzaklığı hakkında yanılgılar yaşanabilir.
Duyusal Değişiklikler: Sesler, kokular veya dokunsal uyaranlar normalden farklı algılanabilir.
Duygusal Kayıtsızlık: Kişi, çevresindeki kişi ve olaylara karşı duygusal olarak uzaklaşmış hissedebilir.
Gerçeklik Hissinde Kayıp: Kişi, kendisinin ve çevresinin gerçek olmadığına dair inanca kapılabilir.

Derealizasyon Tedavisi

Derealizasyon, tedavi edilebilir bir rahatsızlıktır. Tedavi yöntemleri şunlardır:
Psikoterapi: Bilişsel davranışçı terapi (BDT), EMDR terapisi ve sanat terapisi gibi psikoterapi yöntemleri derealizasyonun tedavisinde etkilidir.
a. Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT): BDT, derealizasyonu tetikleyen olumsuz düşünce ve inançları ele alır. Kişinin gerçeklik algısını yeniden yapılandırmasına yardımcı olur.
b. EMDR Terapisi: Göz hareketleriyle desteklenen EMDR terapisi, geçmişteki travmatik olayların etkisini azaltarak derealizasyon belirtilerini azaltır.
c. Sanat Terapisi: Resim, müzik ve drama gibi sanatsal aktiviteler, duyguların ifade edilmesine ve gerçeklik algısının güçlendirilmesine yardımcı olur.
İlaç Tedavisi: Derealizasyon, bazen depresyon, anksiyete veya diğer ruhsal bozukluklarla birlikte görüldüğünde, antidepresanlar veya kaygı giderici ilaçlar doktor önerisiyle kullanılabilir.
Farkındalık Temelli Uygulamalar: Meditasyon, nefes egzersizleri ve yoga gibi farkındalık temelli uygulamalar, kişinin gerçeklik algısını güçlendirmede etkili olabilir.
Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli uyku, egzersiz, sağlıklı beslenme ve stresle başa çıkma teknikleri derealizasyon belirtilerinin azaltılmasında yardımcı olabilir.

Derealizasyon hem psikolojik hem de fiziksel nedenlerle ortaya çıkabilen bir rahatsızlıktır. Erken teşhis ve uygun tedavi, kişinin gerçeklik algısını yeniden kazanmasına ve günlük yaşamını kolaylıkla sürdürmesine yardımcı olur. Derealizasyondan şüphelenilen kişilerin, uzman bir ruh sağlığı profesyoneline başvurması önerilir.