Siyasette işler karıştı

İYİ Partili Meral Akşener’in Kemal Kılıçdaroğlu’nu desteklemeyeceğini açıklamasından sonra ortalık karıştı. Millet İttifakı seçmenlerinin çoğunluğunu oluşturan İYİ Parti ve CHP’li seçmenler birbirine girdi. Herkes birbirini suçladı. Şimdi yapacağım yorumların İYİ Parti lehine olacağı açık. Ancak öncelikle yorumsuz bir şekilde durumu özetleyelim. Yorum içeren yazılarımızı daha sonra kaleme alırız.

Böyle bir kararın alınacağına ben pek ihtimal vermiyordum. Ancak 6’lı masa kurulduğundan beri ortak aday meselesinin kriz yaratacağı belliydi. Bir senedir bir arada çalışan 6’lı masanın liderleri ortak aday belirlememişler. Belli ki bu sorunu aralarında konuşmamışlar. Halbuki bu meseleyi öncelikle ele almaları lazımdı. Elbette iktidar, Millet İttifakının açıklayacağı ortak Cumhurbaşkanı adayını yıpratacaktı. Ancak liderler kendi aralarında ortak adayın ismi üzerinde uzlaşabilir ve uygun gördükleri tarihe kadar bunu gizleyebilirlerdi. 

Burada 6 partinin 6’sının da kabahatli olduğunu düşünüyorum. Bu kadar önemli bir mesele, ilk halledilmesi gereken meseleydi, sona bırakılması gereken mesele değildi.

Tam bir senedir Sayın Kılıçdaroğlu’nun aday olma sinyallerini verdiğini Meral Akşener ve İYİ Partililer görüyordu. Öte yandan tam bir senedir Meral Akşener’in “Kazanacak aday” vurgusu yaptığını da biliyoruz. Ki kazanma ihtimali en düşük adayın kim olduğu ortada olduğuna göre, CHP’liler de İYİ Parti’nin tutumunu biliyordu.

Sanırım en güzel yorumu LDP eski Başkanlarından Cem Toker yaptı. Toker liderlerin tutumunu sınava giren öğrencilere benzetti. Öğrencilerin önce kolay sorulardan başladıklarını ve zor soruları sona sakladıklarını söyleyen Toker’e katılmamak elde değil.

Peki şimdi ne olacak?

Hem İYİ Parti hem CHP hem de AK Parti açısından zorlu bir dönemdeyiz…

Önce İYİ Parti’den başlayalım.

İYİ Parti önümüzdeki süreçte, “Oyun bozan parti” algısını yıkmak için çok çabalayacak. Sözünde durmayan parti imajı İYİ Parti’ye oy kaybettirir. Burada İYİ Parti’nin çıkaracağı Cumhurbaşkanı adayı çok önemli. Büyük ihtimalle düşük profilli bir aday çıkartarak – her şeye rağmen – CHP’nin önünü açacaklar. Ancak bu durum milletvekili sayılarının azalmasına neden olabilir. Öte yandan İYİ Parti’nin “HDP ile gizli pazarlık yapan parti” algısından da kurtulacağını unutmayın. Bu da özellikle Orta Anadolu seçmeninde oy artışı yapmalarına neden olabilir. Şaşırmayın; İYİ Parti oylarını artırabilir. Tabii süreci nasıl yönetecekleri burada çok önemli.

CHP’nin de işi kolay olmayacak. Şimdilik işler CHP açısından iyi gidiyor. Kamuoyunda haksızlığa uğramış parti algısı oturdu. Ancak süreç ilerledikçe işler karışabilir. Özellikle CHP’lilerin HDP ile yakın temasa geçmesi an meselesi. Burada sürecin kötü yönetilmesi durumunda CHP sağlam oy kaybedebilir. CHP’nin işi zor. Hem HDP’den destek almaları lazım hem de kendi seçmenlerini üzmemeleri lazım. Çünkü AK Partililerin yaratmaya çalıştığı algının aksine CHP seçmeni ekseriyetle milliyetçidir.

AK Parti’nin de işi zor. Muhtemelen “Bunlar aday bile belirleyemiyor. Memleketi nasıl yönetecekler?” algısı yaratmaya çalışacaklar. Ancak işleri kolay olmayacak. Bir kere İYİ Parti ve CHP arasındaki kavgadan AK Partiye seçmen kayması gerçekleşmez. İYİ Parti’nin oyları eğer azalacaksa, giden oylar yine muhalefete gidecektir. Aynı şekilde CHP’nin oyları da azalırsa bu seçmen AK Parti’ye değil diğer muhaliflere oy verecektir. Anketler gösteriyor ki bütün Cumhur İttifakının oyları yüzde 37 ile 41 arasında değişiyor. AK Partililerin seçim kazanmak için muhalif seçmeni ikna etmesi gerekiyor ki bu iş hiç de kolay değil. HDP’nin seçimde aday çıkartmıyor olması AK Parti’nin oylarının 3 – 4 puan artmasına neden olur. Çünkü HDP’nin yaklaşık yüzde 12’lik seçmeninin 4 – 5 puanı mütedeyyin kişilerden oluşuyor ve bunlar CHP’ye değil, AK Parti’ye oy verirler. Yine de ne yaparsanız yapın, yüzde 50+1 olmuyor. AK Parti 50+1’in yanına bile yaklaşamıyor.

Durumu elimden geldiğince yorumsuz özetlemeye çalıştım. Umarım faydalı bir yazı olmuştur. Bundan sonraki yazılarım biraz daha yorum ağırlıklı olacak.