Eskişehir ve AK Parti’nin zor seçimi!

Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan, ilk rauntta rakibi Millet İtktifakı’nın Cumhurbaşkanı adayı ve CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nu yenemeyince, umudunu ikinci tura ertelemek zorunda kaldı.

“Açıklanan sonuçlar ana eksen partilerden kimseyi memnun etmedi” desek yanılmayız sanırım…

Bu seçimin kazananı Eskişehir’de CHP. 

Neden mi? 

CHP, 3. sıra adayı İbrahim Arslan’ı parlamentoya gönderirken, Türkiye haritasında iç ve orta Anadolu’da Ankara ile Kılıçdaroğlu’na daha fazla oy çıkan il olma unvanına sahip olması bakımından… 

İttifakların ana stratejilerine baktığımızda…

Cumhur ittifakı, Millet İttifakı’na terör ilişkisi ve FETÖ unsurları iddiaları üzerinden yüklendi.

Millet İttifakı’nın odağında ise Erdoğan’ın tek adam rejimi, ekonomik kriz, yoksulluk, yolsuzluk… 

Demokrasi vaadi yer aldı.

Seçimin ilk tur sonucuna baktığımızda geçmişte yüzde 52 oy alan Erdoğan önderliğindeki Cumhur İttifakı’nın terör ve bölünme vaadini seçmenin yüzde 49,5’i satın almış gibi görünüyor.

Buna karşın AK Parti yüzde 7 oy kaybederek yüzde 35,5’e geriledi.

Oy dağılımına baktığımızda…

AK Parti’nin kaybettiği yüzde 7 oy, ittifak içindeki MHP ve Yeniden Refah Partisi’ne (YRP) gitmiş gibi görünüyor. 

Yine de ittifak içinde kalmış.

Ülkenin kötü yönetiminin faturasını 81 ilin 76’sında oy kaybeden AK Parti öderken, milliyetçi ve muhafazakar seçmeninin adresi MHP ve YRP olmuş. 

CHP’ye baktığımızda, oyu zaten yüzde 22-25 arasında gidip geliyor... 

Kılıçdaroğlu’nun kurduğu “Halil İbrahim” sofrasındaki Deva Partisi, Gelecek Partisi, Demokrat Parti ve Saadet Partisi’nden pek bir katkı geldiğini söylersek yanlış olur…

Görünen o ki, yüzde 1 bile değil…

HDP yerine kurulan Yeşil Sol Parti yüzde 8,8 oy, ittifak ortağı TİP ise yüzde 1,7 oy aldı. 

Önceki oyu yüzde 11’u bulan YSP’deki TİP oyları geri gelmiş anlayacağınız.

Hasılı…

Oy geçişkenliği ittifaklar içindeki partilerde yaşanmış.

Bir tek İYİ Parti bunun dışına çıkmış. 

Sinan Oğan’a bir miktar İYİ Parti’den, bir miktar da Muharrem İnce’den gitmiş.

İYİ Parti tabanında Cumhur ittifakı’nın, Millet İttifakı’nı terörle ilişkilendirmesi karşılık bulmuş gibi görünüyor.

Güneydoğu ve Doğu Anadolu’nun büyük kısmının ise Kılıçdaroğlu’na oy verdiği, rakamlara yansıdı.

Bu seçimde AK Parti’nin sorgulaması gereken en önemli unsura gelince…

İktidara geldiğinde her kesimden oy alabilen AK Parti, Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinde bunu başaramadı. 

Bu bize neyi gösteriyor?

Karadeniz, Orta ve Doğu Anadolu’nun milliyetçi ve muhafazakar seçmeninin desteğinin dışına çıkamayan, bu bölgeye sıkışan bir AK Parti’yi…

Daha önce ülkenin her bölgesinden oy almayı başaran AK Parti, katma değeri yüksek, sanayinin, otomotiv endüstrisinin, “bacasız sanayi” turizmin ana eksenini oluşturan Marmara, Ege ve Akdeniz bölgelerinden aradığı desteği göremedi.

Bu bölgeler aynı zamanda, yoğunlukla yüzünü batıya dönmüş insanların, modernizmin, çağdaşlığın ve demokratik kazanımların korunmasında hassasiyet gösterenlerin çoğunlukta olduğu bölge. 

TBMM’de çoğunluğu oluşturan, ittifak partileriyle ülkeyi yönetmeye namzet AK Parti’nin “Küresel insan kavramının karşılık bulduğu batı ve modernizmden” kopması, batı değerlerini yok sayması çok zor...

Güvenlik politikalarıyla terörü zapturapt altına almayı başaran ancak sosyo-ekonomik olarak Kürt sorunu karşında elle tutulur bir politikayı ortaya koyamayan AK Parti’yi bu durum sıkıştırmaya devam edecek.

Peki, “Türkiye’nin yönünü batıya mı doğuya mı çevirmesi gerekir?” sorusuna endişeyle yaklaşan kesimlerin kafalarındaki soru işaretleri, Erdoğan’ın ikinci turu kazanıp, iş başına geçmesiyle nasıl yanıt bulacak, bilen var mı?

Ya da ihracatın dinamosu otomotiv sektörünün dış satımının yüzde 90’ını batıya yaptığı bir ekonomik ortamda…

Ticaretin tarım ve inşaat sektörünün dışında pek bir ekonomik varlık gösteremediğimiz Rusya ve Çin’e yönelmesinde ısrarcı olur mu?

Yaklaşık 10 ay kalan yerel seçimler nedeniyle popülist ekonomi politikalarını terk edip rasyonel bir ekonomi politikasını uygulayabilir mi?

Kemer sıkmaktan başka çaresi kalmayan Türkiye’de ekonomi sizce ne kadar daha bunu kaldırabilir?

Hemen söyleyeyim bir ay bile kaldıramaz.

Sonuçta…

AK Parti oy kaybetti, Recep Tayyip Erdoğan ilk turda kazanamadı…

CHP, sağ partilerle iktidarı alacak oyu elde edemedi…

Merkez sağ bir parti oluşamadı…

MHP ve YRP, yeni oy tabanı oluşturmaktan ziyade AK Parti’den oy aldı…

Terörle arasına net bir çizgi koyarak, belli bir kitlenin partisi olmaktan çıkamayan, ülke meselelerine yoğunlaşarak politika üretmediği sürece birilerince sürekli “öcü parti” yaftası yapıştırılacak YSP, yüzde 8,8’de kalarak istediği gibi büyüyemedi…

Cumhurbaşkanı Erdoğan, yeniden seçilse de TBMM’deki bu aritmetikle ülkenin halı altına süpürülmüş devasa boyuttaki göçmen, ekonomik ve sosyal sorunları çözmekte ne kadar başarılı olabilir? 

Sorunların çözülebilmesinin bendenize göre tek yolu…

AK Parti ve CHP’nin işbirliği yapması, anlaşması.

Bu da şimdilik pek mümkün görünmüyor.

Kalın sağlıcakla…