Eskişehir’in geleceğinden endişeleniyorum!

Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen, Anadolu Üniversitesi (AÜ) Rektörü olduğu sırada, Sivil Havacılık Yüksekokulunu kurdu, sonrasında öğrencilerin eğitim alabilmeleri için AÜ Havaalanını kurdu. Hatta Başkan Büyükerşen bu havalimanını, dönemin hükümetinden hiçbir maddi destek almadan, sadece üniversitenin kaynaklarıyla kurdu!
Yakın tarihte ise, söz konusu havaalanının pisti de uzatıldı; hatta Eskişehir’de bu konuda ciddi tartışmalar gündeme gelmişti. Ayrıca Büyükerşen’in AÜ bünyesinde kurduğu havaalanının adı, kısa süre önce Hasan Polatkan Havalimanı olarak değiştirildi; Sivil Havacılık Yüksekokulu ise 2012 yılında Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi’ne dönüştürüldü. Şimdilerde o havalimanı ile fakülte, AÜ’nün bölünmesiyle kurulan Eskişehir Teknik Üniversitesi (ESTÜ) bünyesinde hizmet vermeye devam ediyor. Dahası, havalimanı, imkan yaratılmamasına rağmen, Kütahya’da bulunan Zafer Havalimanından daha başarılı bir performans sergiliyor.
*

Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi ile Hasan Polatkan Havalimanı’nı biraz daha detaylandırmak istiyorum. Ki, az sonra anlatacağım şaşırtıcı olayı çok daha iyi kavrayabilelim…
*

• Söz konusu fakülte ile havalimanının profesyonel bir biçimde yönetilmesi ve öğrencilerin bilimsel bir eğitim alabilmesi için, 60 akademisyen, dönemin rektörü Yılmaz Büyükerşen tarafından bazı Fransız havacılık kuruluşlarıyla işbirliği anlaşmaları yapılarak Fransa’ya gönderildi.
• Fakültede; Havacılık Elektrik Elektroniği, Uçak Gövde-Motor Bakım, Havacılık Yönetimi ve Pilotaj, Hava Trafik Kontrol bölümlerinde eğitimler veriliyor.  
• Fakülte, sahip olduğu güçlü bakım tesisiyle, 5 bin 700 kilogram altı hava araçlarının büyük bakımlarını yapabilme yeteneğine sahip olmasıyla da dikkat çekiyor. Ayrıca, kendi uçaklarının yanında, özel şahıslara ait uçakların da bakımları bu merkezde yapılıyor.  
• Şimdi okuyacağınız ifade çok önemli! Şöyle ki; bu fakülte, hazırlamış olduğu özel eğitim programları ile Emniyet Genel Müdürlüğü, Hava Kuvvetleri Komutanlığı, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı, Türk Hava Yolları ve Devlet Hava Meydanları İşletmesi Genel Müdürlüğü’nün ihtiyacı olan hava trafik kontrolörü, pilot ve hava aracı bakım teknisyenlerini yetiştiriyor.
• Bu haliyle, Eskişehir Teknik Üniversitesi Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi, uluslararası hava teşkilatlarının da güvenini kazanmış ciddi bir fakülte. Beri yandan, Hasan Polatkan Havalimanı da, 2017 yılında dünyanın ilk sertifikalı üniversite havalimanı olarak tarihe geçti.

*
Hasan Polatkan Havalimanı ve Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesinin tarihi ile işlevini kısaca özetledikten sonra, asıl konumuza gelelim. Konu şu… Söz konusu havalimanının Hava Trafik Kontrol Kulesi, Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğüne devredildi! Edindiğim bilgiye göre söz konusu devir görüşmesi, ESTÜ kurulmadan önce Anadolu Üniversitesiyle yapılmış; ESTÜ kurulduktan sonra ise ESTÜ’yle protokol imzalanmış.  
*
Peki, söz konusu vaziyete ilişkin nasıl bir değerlendirme yapabiliriz? Bu değerlendirmeyi daha sağlıklı yapabilmek için, önce Hava Trafik Kontrol Kulesi’nin ne işe yaradığını bilmemiz lazım. Kısaca anlatmak gerekirse… Hava Trafik Kontrol Kulesi, hava araçlarının manevra sahasında, apronda veya uçuşun herhangi bir safhasında birbirleriyle ve manialarla (engel) çarpışmalarını  önlemek; hızlı ve düzenli hava trafik akışını sağlamak amacıyla verilen hava trafik hizmeti. Havacılık ve Uzay Bilimleri Fakültesi tarafından yetiştirilen ve Hava Trafik Kontrol Kulesi’nde görev yapan kontrolörler de, hava araçlarının, bir noktadan başka bir noktaya yaptıkları uçuşlarının emniyetli olarak gerçekleşmesi için tüm aşamaları yönetirler. Başka bir ifade ile hava araçlarının havadaki ve havaalanındaki trafiğinin emniyetli, düzenli, hızlı bir şekilde akışını sağlarlar. 
*
Şimdi, tüm bu anlattıklarım ışığında soruyorum: Hava Trafik Kontrol Kulesi, Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğüne niçin devredilmiş olabilir ve amaçlanan nedir? Bu soru karşısında, şu ihtimalleri sıralamak mümkün…

• Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğüne bağlı olmayan tek Hava Trafik Kontrol Kulesi, Hasan Polatkan Havalimanına ait. Dolayısıyla ‘hava güvenliği’ gerekçesiyle devredilmiş olabilir.
• Tarifeli uçak seferlerinin başlatılabilmesi için ilk aşama olabilir. Daha sonra tüm havalimanı, Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğüne devredilebilir.
• Hasan Polatkan Havalimanında çalışan profesyonelleri işlevsizleştirmek, mevcut personeli uzaklaştırmak, başka şehirlerden görevlendirilen yandaşları havalimanına yerleştirmek ve akademi kültürünü yok etmek olabilir.
• Söz konusu havalimanının, eğitim işlerinde kullanılmasının önüne geçmek; yani eğitim uçuşları ve benzeri faaliyetleri ortadan kaldırmak olabilir.    

*
Bu sorunun cevabını öğrenmek adına, konunun birinci dereceden muhatabı olan ESTÜ Rektörü Prof. Dr. Tuncay Döğeroğlu’yla görüştüm ve endişelerimi ilettim. Döğeroğlu, sadece Hava Trafik Kontrol Kulesi’nin Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğüne devredildiğini, havalimanının diğer bölümlerinin ESTÜ bünyesinde yönetilmeye devam edileceğini kaydetti. ESTÜ bünyesinde bulunan Hava Trafik Kontrol Kulesi’nin Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğüne devredilmemesi için yoğun bir çaba harcadıklarını, ancak çıkar yol kalmadığı için zorunlu olarak protokolün imzalandığını da vurgulayan Rektör Döğeroğlu, şu ifadeleri kullandı: 

GENEL MÜDÜRLÜKTEN EĞİTİM AKSAMAYACAK SÖZÜ
“Türkiye’deki tüm hava trafik kontrol kuleleri, Devlet Hava Meydanları Genel Müdürlüğüne bağlıymış. Bir tek Hasan Polatkan Havalimanının trafik kontrol kulesi kendi bünyesinde yönetiliyormuş. Devretmeyen bir biz kalmışız anlayacağınız. Genel Müdürlük tarafından bize söylenen, seyrüsefersevk ve idare güvenliği için hava trafik kontrol kulesini devretmemiz gerektiği. Tabii biz sıcak bakmadık buna. Eğitimin aksayacağı yönünde endişelerimiz var. Ancak Genel Müdürlük, eğitimlerin aksamayacağına ilişkin bize taahhüt verdi. Orada uzun yıllar çalışan personel de var bildiğiniz üzere. Onların da önemli çekinceleri vardı, ‘bize bir şey olacak mı’ diye. O yönde de Genel Müdürlük tarafından endişe duyulmaması gerektiği ifade edildi. Zaten şu an, hem üniversitemiz personeli hem de Genel Müdürlük personeli birlikte çalışıyor. Şimdilik bir problem görünmüyor. Ayrıca Genel Müdürlükle bayramdan sonra bir görüşme daha yapacağız ve bazı noktaları tekrar gözden geçireceğiz.”
*
Evet, Rektör Döğeroğlu’nun açıklamalarını okudunuz. Açıklamasından, stratejik önemi büyük olan söz konusu kulenin devri noktasında, tıpkı bizim gibi çekinceleri olduğunu anlıyoruz. Ancak ‘zorunluluk’ taşıyan bir devir işlemi olduğundan, doğal olarak gereğini yapmış ve protokolü imzalamış, Döğeroğlu. Bunu yaparken de, üniversitenin menfaatlerini gözeterek protokolün hazırlanmasını sağlamış. Protokolden sonraki süreci de ciddiyetle takip ettiği söylenebilir; zira bayramdan sonra üniversite ile Hava Meydanları Genel Müdürlüğünün önemli bir görüşme daha yapacağını öğrendik. Ne diyelim? Sürecin yakın takipçisi olacağım…

*
NEDEN BU KADAR ENDİŞELİYİM…
NOT: Geçmişteki tecrübelerimiz, ESTÜ’deki havalimanı ve fakülte ile ilgili endişelerimizi daha da arttırıyor. Mesela TÜLOMSAŞ gibi bir tecrübemiz var. İşlevsizleştirilmek için her şey yapıldı, nihayetinde büyük ölçüde başarılı da olundu. Büyük ölçüde diyorum, çünkü TÜLOMSAŞ hala direniyor! Bazı Genel Müdürlükler Eskişehir’in elinden alındı ve alakasız-şehrimizden daha küçük yerlere verildi. URAYSİM denildi, hangi aşamada olduğu ve doğru planlanıp planlanmadığı noktasında büyük soru işaretleri var. Kömürlü termik santral gerçeği karşımızda, Eskişehir’i toptan bitireceği kesin! Örnekler çoğaltılabilir… Yani, Eskişehir kime ne yaptı da acımasızca cezalandırılıyor? İşte, bu noktada endişem şu: Eskişehir’deki havacılık eğitimlerinin de bitirilebileceği ihtimali! Anlatabiliyor muyum?