Eskişehir ihracatının dinamosu oldular!  

Türkiye İhracatçılar Meclisi her yıl Türkiye'nin İlk 1000 İhracatçısı araştırması verilerini haziran ayında açıklıyor.
Buna göre, Türkiye, geçen yıl 254 milyar dolarlık mal, 90 milyar dolarlık hizmet ihracatı gerçekleştirerek, toplam dış satımını 344 milyar dolara çıkardı.
En yüksek ihracat yapan ilk 1000 firmanın toplam ihracatı ise 161,9 milyar dolar oldu.
İhracat bir ülke ekonomisi için hele hele bizim gibi büyüme modelini dış satım üzerine kurmuş bir ülke için son derece önemli.
İhracata dayalı ekonomik büyüme modelini 1960'lı yıllardan itibaren özellikle Asya ülkeleri benimsedi.
Türkiye 1980’li yıllardan sonra ihracatı keşfetti ve malumunuz merhum Turgut Özal, ANAP Genel Başkanı iken ivmelenen ihracat bugün 254,3 milyar dolar gibi ciddi bir rakama ulaştı.
Türkiye bu alanda emekleme aşamasındayken, özellikle 1980’li yılların sonu ile 1990’lı yılların başında bazıları “hayali ihracat” olarak tarih sayfalarında yerini alsa da ihracatı özendirici uygulamalar sonuç verdi.
Bundan Eskişehir firmaları da nasibini aldı…
Başta Eskişehir’de üretim yapan ETİ, Ford kamyon fabrikası, Sarar, Arçelik, Kılıçoğlu kiremit, Europen, TUSAŞ Motor Sanayii AŞ (TEI) gibi alanında öncü firmaların istihdam ve ekonomiye katkılarını uzun uzun saymama gerek yok sanırım.
İhracat ana konumuzdan öden vermeden devam edelim…
Türkiye ihracatında ilk sırada 15,8 milyar dolar ile THY bulunurken, onu 6,3 milyar dolarla Ford Otomotiv, 4,1 milyar dolarla Türkiye Petrol Rafinerileri izledi.
Peki ya Eskişehir?
İlk 1000 firma arasına 51 ilden işletme girdi.
Listede önü 448 şirketle İstanbul çekerken, 76 firmayla İzmir onu takip etti.
Gaziantep'ten 63, Kocaeli'den 61, Ankara ve Bursa'dan 48'er, Denizli'den 25, Adana ve Manisa'dan 21'er, Kayseri'den 16, Mersin ve Antalya'dan 15'er, Tekirdağ'dan 14, Samsun'dan 10 şirket, Eskişehir’den ise 8 şirket yer aldı.
Sektörler özelinde kimyevi maddeler ve mamulleri 33,5 milyar dolarla 2022'nin ihracat şampiyonu oldu.
Otomotiv endüstrisi 31 milyar dolarla ikinci, hazır giyim ve konfeksiyon ise 21,2 milyar dolarla üçüncü sırada kendine yer buldu.
Ekonomik faaliyetlere göre ihracatta, 2023 Ocak ayında imalat sanayinin payı yüzde 93,6, tarım, ormancılık ve balıkçılık sektörünün payı yüzde 4,2, madencilik ve taş ocakçılığı sektörünün payı yüzde 1,6 oldu.
Merak ederseniz diye buraya not düşmekte fayda var. Türkiye, 2021 itibarıyla Çin, ABD, Almanya, Japonya ve Hollanda’nın ilk beş sırada bulunduğu dünya ihracat liginde 30. oldu.
Ayrıca TİM’in listesine bininci yani son sıradan giren Olgun Çelik Sanayi 31,6 milyon dolar ihracat gerçekleştirdi.
Merkezi Eskişehir’de olan firmaların mayıs ayında 124,9 milyon dolar ihracat yaptığı kentimizden TİM’in ilk 1000 ihracatçı firma listesine girenleri burada sıralamakta fayda var.
İlk üç sırayı 251,1 milyon dolarlık ihracatla TEI, ikinci sırada 111,7 milyon dolarlık ihracatla ALP Havacılık AŞ, 94,5 milyon dolarlık ihracatla Europen Dış Ticaret AŞ oluşturdu.
Araştırmaya katılmadığından ismi verilmeyen ancak 77 milyon dolar ile 1000 ihracatçı arasında Eskişehir listesinde 4. olan bir firma bulunurken, 76 milyon dolarlık ihracatla 5. sıradaki bir firma da adının açıklanmasını istememiş.
Yurtbay Seramik AŞ 55 milyon dolar ile 6’ncı, Tezkim Dış Ticaret AŞ 46 milyon dolar ile 7’nci, Korel Elektrik AŞ de 40 milyon dolarlık ihracatla Eskişehir listesinde 8. Sırada yer aldı.
Türkiye’nin toplam ihracatında en fazla dış satım gerçekleştirilen iller arasında 17. sırada yer alan Eskişehir’de ihracatın teşvik edilmesi konusunda gerek açıklamaları gerekse bu yöndeki destekleyici çalışmalarıyla Sanayi Odası Başkanı Celalettin Kesikbaş’ı anmazsak olmaz.
Her fırsatta ihracatın önemine dikkati çeken Kesikbaş’ın, şu sözleri son derece önemli:
“TİM tarafından açıklanan verilere göre, Eskişehir ihracat rakamı Ocak-Mayıs döneminde geçen yıla göre yüzde 14,6 artışla 575,4 milyon dolara ulaştı. Geçtiğimiz yılın aynı döneminde ihracatımız 502 milyon dolar seviyelerindeydi. En yoğun ihracat gerçekleştirdiğimiz ülkeler ise ABD, Almanya ve Fransa oldu.
Umuyoruz ki ihracatçılarımız devletimizin de destekleriyle bu rekoru Türkiye ekonomisine hediye edecekler. Eskişehir sanayisi katma değeri yüksek ürünler konusunda çok ileri bir noktada. Toplam ihracatımızın neredeyse yüzde 20’si orta-yüksek ve yüksek teknolojili ürünlerden oluşuyor. Özellikle havacılık, makine aksamları ve kimyevi ürünlerde önemli bir ihracat kapasitemiz var. Biliyoruz ki ülkemizin kalkınması üretmekten ve ihracattan geçiyor.
Hedefimiz teknoloji ihraç etmek ve ihracat birim fiyatımızı Avrupa seviyelerine ulaştırmak. Bunun için de ithal ikamesi ve sanayileşme alanlarında yapısal bir dönüşüme ihtiyaç var. Devletimizin önümüzdeki süreçte üretim ve ihracat odaklı bir büyüme stratejisi izleyecek olması bizlere ümit veriyor.”
Ekonominin can damarı ihracata verilen destek ve bu yönde çabalayan şirketlerin artması istihdama doğrudan katkı yaptığından son derece önemli bir konu.
Umarım hükümetin icra organları, başta Eskişehir Sanayi Odası Başkanı Celalettin Kesikbaş ve Eskişehir Ticaret Odası Başkanı Metin Güler’in ihracat odaklı girişimlerine kulak verirler.
Malum, her işin başı ekonomi…