Dün bir şey duydum… DİSK, Tepebaşı Belediyesinde çalışan 1000 işçiye şöyle bir duyuru yapmış: “Biz, Toplu İş Sözleşmesi (TİS) yaptık. TİS gereği, asgari ücret farkı olan 417 TL, maaşlarınıza yansıyacak.”
*
Tabi bunu duyunca, aklıma şu geldi: “Nisan 2018’de yayınlanan 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’ye (KHK) göre 2020’ye kadar maddi içeriği olan TİS yapılamaz.”
*
O zaman DİSK, nasıl oluyor da, TİS’i gerekçe göstererek işçilerin maaşlarına 417 TL asgari ücret farkının ekleneceğini söyleyebiliyor?
*
Konu hakkında “doğru” bilgi almak için Tepebaşı Belediyesi yetkilileriyle görüştüm. Yetkililerin ortak ifadeleri şöyle oldu:
TAMAMEN ASPARAGAS
“DİSK bunu hep yapıyor. İşçilerimizin maaşlarına 417 TL asgari ücret farkı yansıtılacağı doğru değil. Tamamen asparagas. Zaten kanuna göre de böyle bir şeyin olması mümkün değil. Ayrıca, TİS yapılabilir ancak TİS içerisine maddi anlamda bir madde eklenemez. Çünkü 696 sayılı KHK ile 2020’ye kadar sadece yüzde 4 TİS farkı ilave edilecek. Onun dışında bir ilave ya da yüzde 4’ün üstünde bir ilave söz konusu dahi olamaz. Şunu da söyleyelim… Bir işçinin 2018 yılında aldığı maaş, yeni belirlenen asgari ücretin altındaysa, en az 2020 TL’ye çekiliyor ve üzerine yüzde 4 TİS farkı ilave ediliyor. Ancak bir işçinin 2018 yılında aldığı maaş, yeni belirlenen asgari ücretin üzerindeyse sadece yüzde 4 TİS farkı uygulanıyor. Yine bu rakamların üzerine, TİS’le belirlenen sosyal yardımlar ilave ediliyor.”
*
Belediye yetkililerinin ortak ifadelerini okudunuz.
Bu ifadelere bakarak, DİSK’in işçilere müjde olarak duyurduğu zam artışı, kesinlikle doğru değil.
*
Hatırlayın… Önceki aylarda, DİSK ile Tepebaşı Belediyesi arasında ciddi bir “promosyon gerilimi” yaşanmıştı. DİSK, olmayan bir şeyin müjdesini işçilere vermiş, işçilerde sendikaya inanarak, sendikanın müjdelediği imkansız şeyi belediyeden istemişti. En sonunda Tepebaşı Belediye Başkanı Ahmet Ataç olaya el koydu, işçileri topladı ve bilgilendirme yaparak sorunu çözdü.
*
DİSK, bu sefer, yine yasa ve yönetmeliklere aykırı bir müjde vererek, işçilerin maaşlarına 417 TL asgari ücret farkı yansıtılacağını söylüyor. Zira ne demişti belediye yetkilileri; “DİSK bu asparagas şeyleri hep yapıyor.”
O halde DİSK, ne yapmaya çalışıyor, amacı ne? Belediyenin içini karıştırmak mı? Ahmet Ataç’a karşı bir işçi muhalefeti oluşturmak mı?
*
Her neyse… DİSK’in son çıkışı, işçilere iyi anlatılmalı. Ahmet Ataç, bir kez daha, işçilerle karşı karşıya bırakılmamalı.
*
Gelelim, DİSK’le ilgili bir diğer konuya… Biliyorsunuz, KENTAŞ şirketi Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’ne ait ve şirketin yetkili sendikası DİSK. İddia şu ki: DİSK, KENTAŞ’taki yetkisini kaybetmemek için birtakım uygulamalara imza atmış ve bu yüzden birçok işçi maddi açıdan zarara uğramış.
*
Bu noktada işin aslını astarını öğrenmek için KENTAŞ yetkililerini aradım ve sordum: İşçilerin maddi açıdan zarar ettiği doğru mu? Yetkililer, durumu şöyle anlattı:
KENTAŞ İŞÇİLERİNİN MADDİ KAYBI VAR
“DİSK, üye sayısının olması gerekenden çok az olmasına rağmen bir şekilde yetkiyi aldı. Bununla birlikte TİS yapmak istedi. KENTAŞ’ta, sonuçta bir kamu kurumunun şirketi ve kendi haklarını korumak istedi. Sonuçta TİS yapılamayınca, konu Yüksek Hakem Kurulu’na gitti. Yüksek Hakem Kurulu bir sözleşme yaptı ve Temmuz 2018’den itibaren geçerli olmak üzere bize gönderdi. 2 yıl süreli bir sözleşme bu. Biz de bu sözleşmeyi harfiyen uyguluyoruz. Tabi Yüksek Hakem Kurulu’nun gönderdiği TİS, geçmişe dönük kimin alacağının ödenip ödenmeyeceğini belirlemiş. Bazı işçilerimizin maddi kaybı var.”
*
Buradan da görülüyor ki DİSK, üye sayısının yeterli olmamasına rağmen yetkili sendika olmuş ve TİS konusunda KENTAŞ’la anlaşmaya yanaşmamış, konu Yüksek Hakem Kurulu’na taşınınca da, bazı işçiler maddi kayba uğramış.
*
DİSK’le ilgili bir olay daha var… Han Belediyesi işçileri, geçtiğimiz günlerde DİSK’e üye oldu. Ancak bu durum kamuoyuna, Han Belediyesi ile DİSK, TİS imzaladı şeklinde duyurulup algı oluşturulmaya çalışıldı. Dedik ya, 696 sayılı KHK ile birlikte maddi içeriği olan bir TİS imzalanamaz! Dahası, Han Belediyesi’yle DİSK arasında imzalanan bir TİS de yok zaten.
*
Bu duruma ilişkin de konunun birinci derece muhatabı Han Belediye Başkanı Erdal Şanlı’yla görüştüm.
Şanlı’nın aktardıkları şöyle:
TİS YOK, BAŞKANLIK YETKİMİ KULLANDIM
“Bütün işçilerimizin DİSK’e üye olduğu doğrudur. Ancak bizim sendikayla yaptığımız bir TİS yok. Zaten yasa gereği, 2020’ye kadar TİS yapamıyoruz. Ama işçilerimizin DİSK’e üye olmasıyla beraber, ‘belediyeyle sendika arasında TİS yapıldı’ algısını yaratanlar olmuş maalesef. Böyle bir şey yok. Ben işçilerimizin maaşını, başkanlık yetkimi kullanarak, kendim yükselttim. Çünkü Genel Başkanımız Kemal Kılıçdaroğlu, 2019 Ocak itibariyle CHP’li belediyelerde çalışan işçilerin en düşük maaşını 2 bin 200 TL olarak belirledi. Ben de bunu baz aldım, 2 bin 200 TL’nin de üzerine çıkarak, işçilerimizin maaşını 2 bin 255 TL yaptım. Olayın aslı astarı budur.”
*
DİSK’le ilgili olaylar silsilesi bu kadarla mı sınırlı? Tabii ki hayır! Bakın… Büyükşehir Belediyesine bağlı ESTRAM’da vatman olarak çalışan bir tanıdığım var. O tanıdık bana şunu söyledi:
YILMAZ BÜYÜKERŞEN ALEYHİNDE KONUŞUYORLAR
“DİSK, hem ESTRAM’da, hem de KENTAŞ’ta TİS yaptığını söylüyor. KENTAŞ’ı bilmem ama ESTRAM’da üyesi bile yok DİSK’in. Bizim yetkili sendikamız Demiryol-İş Sendikasıdır. TİS’i de yapacak olan ve yapan tek sendika da Demiryol-İş’tir. Ben on yıldır burada çalışıyorum, DİSK’ten böyle bir tavır görmedim. Ama özellikle yaklaşık son bir yıldır, ESTRAM’ı karıştırmaya, işçileri rahatsız etmeye başladılar. Her geldiklerinde, Hoca’mız Yılmaz Büyükerşen aleyhinde de atıp tutuyorlar. Bence seçimler öncesi işçilerimizi daha çok rahatsız edecekler, siyaseten karıştırıyorlar ortalığı”
*
ESTRAM’da vatman olarak çalışan tanıdığımı dinledikten sonra, biraz arşiv taraması yaptım ve 25 Ocak 2019’da söz konusu meseleye ilişkin DİSK’in yaptığı bir açıklamayla karşılaştım. Açıklamanın bir bölümünde şu ifadeler vardı: “Büyükşehir Belediyesi şirketleri içinde ESTRAM’dan sonra ikinci önemli sözleşmeyi DİSK/Genel İş sendikası KENTAŞ’A yapmıştır.”
*
İşte bu açıklama, vatmanın serzenişini doğrular nitelikte. Çünkü…
ESTRAM’da örgütlü ve yetkili sendika Demiryol-İş sendikası ancak DİSK, ESTRAM’da da TİS yaptıklarını ifade etmiş. Bunun hiçbir doğruluğu yok. Dahası, aynı açıklamada DİSK, KENTAŞ’la da TİS yaptıklarını öne sürmüş ancak bununda doğru olduğunu söylemek olanaksız. Çünkü yukarıdaki bölümlerde de belirttim. DİSK, KENTAŞ ile uzlaşmak istemeyince, Yüksek Hakem Kurulu tarafından TİS yapıldı ve ilgili kurumlara gönderildi. Yani ne DİSK’in ne de KENTAŞ’ın, TİS konusunda hiçbir etkisi yok.
*
DİSK’in, Demiryol-İş’in yetkili sendika olduğu ESTRAM’a ilişkin yaptığı açıklama ve uyguladığı tavır üzerine, Demiryol-İş Eskişehir Şube Başkanı Ramazan Uysal’ı aradım ve görüşlerini aldım. Şunları söyledi Başkan Uysal:
ALGI ÇALIŞMALARINA MÜSAADE ETMEYİZ
“DİSK’le ilgili böyle şikayetler duyuyoruz. Özellikle DİSK’in son açıklaması kafa karışıklığına neden oldu. Sanki ESTRAM’daki yetkili sendikanın ve TİS yapma yetkisinin DİSK’te olduğu algısı yaratılmaya çalışılıyor. Kaldı ki ben DİSK’in yöneticiliğini yapan o arkadaşı da tanımıyorum. Hiç karşılaşmadım. Ne yapmaya çalıştığını inanın bilmiyorum. Umarım bir gün oturur çay içer ve tanışırız. Ama şunu söyleyeyim. Biz bu algı çalışmalarına müsaade etmeyiz. İlerleyen günlerde bir basın açıklaması yapacağız ve kamuoyunu bilgilendireceğiz zaten.”
*
Evet… DİSK’in Eskişehir’deki çalışmalarına ilişkin dört ciddi şaibeyi ortaya koydum. Tüm bu anlattıklarım ışığında, şu soruları paylaşmak istiyorum:
- İşçinin alın teri üzerinden, popülizm mi yapılmaya çalışılıyor?
- İmkansız vaatler verilerek, işçiler niçin hayal kırıklığına uğratılıyor, işçinin onuru ve gururuyla niçin oynanıyor?
- İşçiler tahrik edilerek, seçim öncesi belediye başkanlarıyla karşı karşıya mı getirilmeye çalışılıyor?
- 60’lı ve 80’li yıllara damgasını vurmuş, Türk sendikacılık tarihine adı altın harflerle yazılan, uluslararası anlamda da bilinenTürkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’nun Eskişehir’deki örgütü, sendikanın şanlı geçmişini yok etmek mi istiyor, sendikayı dönüştürmek mi amaçlanıyor?
*
Son söz: Naçizane tavsiyem şudur: DİSK, işçileri bir takım amaçlar doğrultusunda yanıltmaktan vazgeçmelidir. Aksine işçilere, merkezi hükümetin, sendikaların elinden TİS hakkını aldığını, sendikaları işlevsizleştirdiğini, sözde taşeron yasasıyla kölelik sistemini devam ettirdiğini ve işçi örgütlenmesinin önüne engel koyduğunu anlatarak, sendikacılık yapmalıdır.