Devrim ve Togg

29 Ekim kutlamaları çerçevesinde 1961 model meşhur otomobilimiz Devrim ve 2023 model elektrikli arabamız Togg yan yana konuldu. 
Bizde Devrim arabasıyla ilgili çok efsane vardır. Bunların büyük bir kısmı da palavradır. Mesela biz güya otomobili yapınca Amerikalılar devreye girmiş de Devrim’in fabrikasını kapatmışmış…
Tamamıyla Amerikan aleyhtarlığından beslenen bir palavra. Nitekim 1961 yılında değil ama 1963 yılında ilk seri üretim arabamız Anadol piyasada yer almaya başladı. Amerikalılar 1961 yılında Türkiye’ye emir veriyordu da 1963 yılında emir vermeyi mi unuttular?
Amerikalılar emir verip Devrim arabalarının fabrikasını kapattırmadı. Zaten ortada bir otomobil fabrikası yoktu. Siz olmayan bir fabrikada elbette araba üretemezsiniz. Bizim hatamız ortada bir fabrika olmadan otomobil üretmek gibi saçma bir fikirle ortaya çıkmamızdı. Dördüncü Cumhur Başkanımız Cemal Gürsel iyi bir askerdi. Otomobili de emir vererek üreteceğini zannediyordu. Ancak serbest piyasanın kuralları, savaş meydanlarının kurallarından farklıdır. Bu olaydan iki sene sonra rahmetli Vehbi Koç, Ford ile antlaşma yaparak ilk otomobilimizi üretti. Bugün bile sağda solda emektar yüzde yüz yerli ve milli arabamız olan Anadol’u görmek mümkün.
Anadol 1984 yılında Turgut Özal tarafından gümrük koruması kaldırılınca üretimine son vermek zorunda kaldı. 1960’lı yıllarda Türkiye için araba üretmek zor, ancak ürettiğin arabayı satmak kolaydı. Gümrük Birliği’ne girdiğimiz anda, Avrupa’nın büyük markalarıyla rekabet etmek zorunda kaldık. Bu ortamda fiberglastan gövdesi olan Anadol’un zaten hiç şansı kalmıyordu. 
Şimdi Togg’u bekleyen tehlike farklı. Günümüzde otomobili üretmek kolay, ama onu satmak zor. Çünkü otomotiv sektöründe müthiş bir küresel rekabet var. Siz “Sadece Türkiye iç pazarı için araç üreteceğim” diyemezsiniz. Derseniz batarsınız. Elde edeceğiniz üç kuruş kâr, fabrikanın masraflarını karşılamaz. Ürettiğiniz otomobili dünyaya satmak zorundasınız. 
Togg elektrikli araç üreterek çok iyi bir yerden piyasaya girdi. Ancak önünde aşması gereken pek çok engel var. İnşallah önce Avrupa’da sonra da dünyada satılan bir araba markası yaratmayı başarırız. 
Olaya 1961 yılında yaptığımız gibi asker kafasıyla yaklaşırsak kaybederiz. İşadamı kafasıyla yaklaşırsak küresel bir marka üretiriz. Ben Togg’un bütün engelleri aşarak başarılı ve küresel bir marka olacağına inanıyorum.