Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), çocuklarda sık görülen bir nörogelişimsel bozukluktur. DEHB, dikkat eksikliği, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik gibi belirtilerle kendini gösterir. Çocuklarda öğrenme güçlüklerine, sosyal ilişkilerde zorluklara ve duygusal problemlerle sonuçlanabilir.
DEHB Belirtileri
DEHB'nin başlıca belirtileri şunlardır:
- Dikkatsizlik: Görevleri tamamlamada zorluk, detayları göz ardı etme.
- Aşırı Hareketlilik: Yerinde duramama, sürekli hareket etme ihtiyacı.
- Dürtüsellik: Söz kesme, düşünmeden hareket etme, sıra bekleyememe.
Bu belirtiler, günlük yaşamda önemli sorunlara yol açabilir. Eğitimde başarısızlık, arkadaşlık ilişkilerinde zorluk ve aile içi huzursuzluk gibi sonuçlar doğurabilir.
DEHB Tanısı Nasıl Konur?
DEHB tanısı, uzman bir psikolog veya çocuk psikiyatrı tarafından yapılmalıdır. Tanı süreci genellikle ebeveynlerden alınan anketler, öğretmen gözlemleri ve klinik değerlendirmelerle desteklenir.
Aileler Neler Yapmalı?
DEHB'li çocukların aileleri, çocuklarının durumu ile başa çıkmak için çeşitli stratejiler geliştirebilirler:
-
Eğitim ve Bilinçlenme: DEHB hakkında bilgi edinmek, ailelerin durumun ciddiyetini anlamalarına yardımcı olur. Kitaplar, makaleler ve uzmanlarla yapılan görüşmeler bu konuda yol gösterici olabilir.
-
Düzenli İletişim: Çocuğun öğretmeniyle düzenli olarak iletişim kurmak, çocuğun okulda nasıl bir performans sergilediğini anlamak için önemlidir. Öğretmenle iş birliği, çocuğun gelişimini destekler.
-
Davranış Yönetimi: Aileler, olumlu davranışları ödüllendirme ve olumsuz davranışları uygun şekilde yönlendirme konusunda sistematik bir yaklaşım benimsemelidir. Ödül sistemleri ve pozitif pekiştirme yöntemleri etkili olabilir.
-
Rutin Oluşturma: Günlük yaşamda belirli bir rutin oluşturmak, çocukların kendilerini daha güvende hissetmelerine yardımcı olur. Belirli saatlerde yemek, ödev yapmak ve yatmak gibi alışkanlıklar geliştirmek önemlidir.
-
Duygusal Destek Sağlama: DEHB'li çocuklar, duygusal açıdan desteklenmeye ihtiyaç duyarlar. Aile içindeki sıcak ve anlayışlı bir ortam, çocuğun kendine güvenini artırır.
-
Profesyonel Yardım: DEHB tanısı konmuş çocuklar için terapi ve danışmanlık almak, duygusal ve sosyal becerilerin geliştirilmesine yardımcı olabilir. Davranışsal terapi, bilişsel davranış terapisi veya grup terapileri etkili yöntemler arasındadır.
-
Alternatif Yöntemler: Bazı aileler, diyet değişiklikleri, düzenli egzersiz ve meditasyon gibi alternatif yöntemleri de deneyebilir. Bu yöntemlerin etkileri kişiden kişiye değişse de, bazı çocuklar için faydalı olabilir.
Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu, aileler için zorlayıcı bir süreç olabilir. Ancak, doğru bilgi ve stratejilerle, DEHB'li çocukların hayat kalitesi artırılabilir. Ailelerin bilinçlenmesi, eğitim sisteminin desteği ve profesyonel yardım almak, çocuğun potansiyelini en üst düzeye çıkarmak için önemlidir. DEHB'nin yönetilmesi, sadece çocuğun değil, tüm ailenin yaşam kalitesini olumlu yönde etkiler.